«Συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη βέλτιστη λύση, διεκδικούμε το καλύτερο για τον τόπο»

Για τις ενέργειες της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους μίλησε εκτενώς ο Περιφερειάρχης, Νεκτάριος Φαρμάκης στο Περιφερειακό Συμβούλιο που συνεδρίασε σήμερα, Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024.

Ο κ. Φαρμάκης ενημέρωσε το Σώμα σχετικά με την πρόσφατη συνάντηση φορέων και ενημέρωση που είχαν από την Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου για το πρόγραμμα «Απόλλων», καθώς επίσης και για το σχέδιο των Ενεργειακών Κοινοτήτων που έχει εκπονήσει η ΠΔΕ με τη συμμετοχή 66 τοπικών φορέων.

Όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης, το σχέδιο της ΠΔΕ προϋπήρξε του προγράμματος «Απόλλων» και υπήρξε μία πρωτοποριακή πρωτοβουλία που μάλιστα εντάχθηκε το 2023 στον κατάλογο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ με τους φορείς που υιοθετούν τις καλύτερες πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης.

Ο κ. Φαρμάκης υπογράμμισε ότι έγκαιρα, η Περιφέρεια ολοκλήρωσε τις απαιτούμενες μελέτες για τη δημιουργία ενός μεγάλου συνεργατικού φωτοβολταϊκού πάρκου, (βάσει του νόμου 4513/2018) και από τον Απρίλιο του 2022 υπέβαλε αίτημα λήψης όρων σύνδεσης στον ΔΕΔΔΗΕ, ενώ τον Ιούλιο του 2022 και μετά από συνεννόηση με τον ΑΔΜΗΕ, το αίτημα μεταβιβάστηκε από τον ΔΕΔΔΗΕ προς τον ΑΔΜΗΕ.

«Δυστυχώς υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση των εν λόγω κρατικών υπηρεσιών και ποτέ δεν λάβαμε τους όρους σύνδεσης που περιμέναμε» υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι στη συνέχεια ήρθε η δημιουργία του εθνικού προγράμματος «Απόλλων», για το οποίο υπήρξε από την πρώτη στιγμή διερεύνηση, αξιολόγηση, αλλά και σύγκριση των δύο σχεδίων (της ΠΔΕ και του «Απόλλωνα»).

«Μέσα από τη μελέτη που εμείς κάναμε, διαμορφώσαμε την άποψη ότι η ωφέλεια του δικού μας σχεδίου είναι μεγαλύτερη και έτσι, με πολλούς τρόπους και πολλές διαπραγματεύσεις, ζητήσαμε ακόμα και την κατ’ εξαίρεση παραχώρηση όρων σύνδεσης στις ενεργειακές κοινότητες της Δυτικής Ελλάδας και την παράλληλη λειτουργία τους με τον «Απόλλωνα», ο οποίος με το νόμο 5106/2024 επιβάλει πλέον σε κάθε Περιφερειάρχη την ίδρυση ενεργειακής κοινότητας για το πρόγραμμα «Απόλλων» και την κλήση των υπολοίπων φορέων της περιφέρεις να ενταχθούν σε αυτή» παρατήρησε ο κ. Φαρμάκης τονίζοντας ότι οι σχετικές εκτιμήσεις, απόψεις και ενστάσεις κατατέθηκαν και στην πρόσφατη συνάντηση με την κ. Σδούκου.

Μάλιστα, ο Περιφερειάρχης παρουσίασε και τα αποτελέσματα της οικονομοτεχνικής μελέτης που εκπόνησε η Περιφέρεια, σύμφωνα με τα οποία, το ενεργειακό όφελος για τους 66 φορείς των Ενεργειακών Κοινοτήτων της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας θα έφτανε στο 72,47% ενώ το όφελος από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα «Απόλλων» θα ήταν μόνο 24,09%

Στο σημείο αυτό, ωστόσο, επεσήμανε ότι η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας διαβεβαίωσε πως το ενεργειακό όφελος για τους φορείς από το πρόγραμμα «Απόλλων» θα είναι της τάξης του 50% περίπου, ενώ επιπροσθέτως και μετά από τον αναλυτικό διάλογο που έγινε, η Υφυπουργός δήλωσε ότι το Υπουργείο θα παραχωρήσει κατά προτεραιότητα όρους σύνδεσης στις ενεργειακές κοινότητες της Περιφέρειας, υπό την προϋπόθεση αλλαγής της μεθοδολογίας συμψηφισμού (net-billing αντί για net-metering), ενώ επεσήμανε ότι οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν να λειτουργήσουν παράλληλα και προσθετικά με το πρόγραμμα «Απόλλων». Επίσης, η Περιφέρεια ζήτησε χρονική παράταση για την ίδρυση της ενεργειακής κοινότητας του «Απόλλωνα» και αναμένει τη σχετική αποδοχή με την έκδοση υπουργικής απόφασης.  Κατόπιν τούτων, ο κ. Φαρμάκης υπογράμμισε ότι αποφασίστηκε η λειτουργία ενός τεχνικού συμβουλίου μεταξύ της ΠΔΕ και του Υπουργείου που θα εξετάσει όλες τις παραμέτρους και θα αναζητήσει τις βέλτιστες λύσεις.

Κλείνοντας, ο Περιφερειάρχης τόνισε: «Το σχέδιο “Απόλλων” δεν είναι ένα σχέδιο που κινείται σε κατεύθυνση αντίθετη από τη δική μας. Απεναντίας, είναι ένα εθνικό και ολιστικό σχέδιο που εμπίπτει ακριβώς στη λογική που διέπει και εμάς και το οποίο έρχεται να προσφέρει φθηνότερες τιμές ρεύματος στους ΟΤΑ, τους αρδευτικούς οργανισμούς και άλλους φορείς, μία ανάγκη που εμείς είχαμε διαγνώσει πολύ προτού εμφανιστεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα.

Ωστόσο, επειδή εμείς ακόμα πιστεύουμε στο δικό μας σχέδιο και επειδή η κυρία Υφυπουργός ξεκαθάρισε πως δεν υφίσταται το “ή Απόλλων ή τίποτα”, αλλά μπορούμε να συνδυάσουμε και τις δύο μεθόδους, αυτή τη στιγμή διερευνούμε την καλύτερη δυνατή λύση και δεσμευόμαστε απέναντι στους φορείς που εντάχθηκαν στις ενεργειακές μας κοινότητες να κάνουμε το καλύτερο δυνατό και να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για τη μέγιστη δυνατή ενεργειακή ωφέλεια.

Στόχος μας από την αρχή ήταν να χαλαρώσουμε την ενεργειακή “θηλιά” των τοπικών φορέων και σε αυτή την κατεύθυνση συνεχίζουμε, αναζητώντας την καλύτερη δυνατή λύση, που βέβαια θα παρουσιάσουμε ενώπιόν τους και ενώπιον του Περιφερειακού Συμβουλίου όταν ολοκληρωθούν οι τεχνικές συζητήσεις με το υπουργείο. Αυτή η Περιφερειακή Αρχή θα διεκδικήσει μέχρι τέλους και με κάθε νόμιμο τρόπο, το καλύτερο για τον τόπο. Αυτή είναι πάντα η δική μας κόκκινη γραμμή!».

Κατά 53 εκατομμύρια ευρώ θα αυξηθούν οι ΚΑΠ για τους ΟΤΑ το 2025 σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών στην Βουλή, ενώ προβλέπεται το έλλειμμα να μειωθεί από 297 εκ ευρώ (στόχος 2024) στα 250 εκ ευρώ, αν και για το 2024 το μικρό έλλειμμα οφείλεται κυρίως στην αύξηση, κατά 636 εκατ. ευρώ, των εσόδων, ιδίως λόγω των τρεχουσών και λοιπών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ κλπ).

Στην ανάλυση του Προϋπολογισμού σημειώνεται ότι οι συνολικές μεταβιβάσεις προς τους ΟΤΑ αυξήθηκαν το 2024 κατά 108 εκ. ευρώ σε σχέση με τους στόχους του προϋπολογισμού.

Το ισοζύγιο, κατά ESA, των ΟΤΑ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 250 εκατ. ευρώ έναντι προβλεπόμενου ελλείμματος 297 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή (μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος) οφείλεται κυρίως στην αύξηση, κατά 636 εκατ. ευρώ, των εσόδων (ιδίως λόγω των τρεχουσών και λοιπών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων), η οποία υπερκαλύπτει την αύξηση, κατά 589 εκατ. ευρώ, των εξόδων (ιδίως λοιπών εξόδων και επενδυτικών δαπανών).

Εντός του 2024 οι ΟΤΑ ενισχύονται από τον τακτικό προϋπολογισμό κατά 18 εκατ. ευρώ μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) για λειτουργικές δαπάνες και για δαπάνες, αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών που προκλήθηκαν από την πυρκαγιά της 11ης Αυγούστου 2024 στην Αττική, ενώ οι Δήμοι επιχορηγούνται κατά 90 εκατ. ευρώ για την εξόφληση εκκρεμών και ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Το έτος 2025 το ισοζύγιο, κατά ESA, των ΟΤΑ προβλέπεται να διαμορφωθεί σε έλλειμμα ύψους 267 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 17 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2024. Οι επενδυτικές δαπάνες προβλέπεται να διατηρηθούν στα ίδια υψηλά επίπεδα με το 2024, ενώ τα λοιπά έξοδα αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση λόγω πληθωριστικών πιέσεων. Ομοίως, και οι παροχές σε εργαζόμενους προβλέπεται να αυξηθούν κατά 30 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2024, κυρίως λόγω των μισθολογικών ωριμάνσεων του προσωπικού των ΟΤΑ. Αντίστοιχα, στο σκέλος των εσόδων και ειδικότερα στην κατηγορία των τρεχουσών και λοιπών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων ενσωματώνεται επιπλέον, πέραν των ήδη αυξημένων αποδόσεων, ενίσχυση των ΚΑΠ των ΟΤΑ κατά 53 εκατ. ευρώ σε μόνιμη βάση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Σημειώνουμε ότι στη διάρθρωση εσόδων και εξόδων αξιοσημείωτο είναι ότι προβλέπεται αύξηση εσόδων κατά 83 εκατομμύρια ευρώ και αύξηση εξόδων κατά 101 εκ ευρώ. Όμως τα 89 εκατομμύρια των εσόδων προβλέπονται από αύξηση φόρων και λοιπών εσόδων ενώ από τρέχουσες και λοιπές κεφαλαιακές μεταβιβάσεις η αύξηση είναι μόνο 5 εκατομμύρια ευρώ.