Πυκνώνουν οι αντιδράσεις και παράλληλα οι πρωτοβουλίες θεσμικών και επιστημονικών φορέων, που ζητούν να μην εφαρμοστεί οριζόντια η συρρίκνωση των ορίων των οικισμών σε όλη τη χώρα αλλά να προβλεφθούν λύσεις επεκτάσεων εκεί που υπάρχει επιστημονική και κοινωνική τεκμηρίωση.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος της ΚΕΔΕ ζητά διασφάλιση της συνέχειας δόμησης σε οικισμούς που διαθέτουν υποδομές και κοινωνική ζωή και ετοιμάζει παρέμβαση διαβούλευσης με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Συμβούλιο της Επικρατείας και το ΤΕΕ.

Τι σχεδιάζει το υπουργείο

Στο υπουργείο Περιβάλλοντος, αφού θεσμοθετήθηκε και έχει τεθεί σε ισχύ το νέο ΠΔ 194/2025, με τίτλο: «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης» υπάρχουν σχεδιασμοί για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα απώλειας του δικαιώματος δόμησης, που δημιουργείται για χιλιάδες ιδιοκτήτες.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ. 194/2025 προβλέπονται τρεις ζώνες για τους οικισμούς, σύμφωνα με τη χρονική εξέλιξή τους μέχρι το 1983:

Ζώνη Α οικισμού: Τμήμα προϋφιστάμενο του 1923 (ιστορικός πυρήνας).

Στην Α’ Ζώνη η ελάχιστη αρτιότητα είναι 2 στρέμματα και το ελάχιστο μήκος προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο τα 15 μέτρα.

Ζώνη Β οικισμού: Το συνεκτικό́ τμήμα που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983.

Ζώνη Β1 οικισμού: Το διάσπαρτο τμήμα αυτού, που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983.

Στις Ζώνες Β’ και Β 1του οικισμού άρτια οικόπεδα θεωρούνται όσα είναι από 300 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. με πρόσωπο 10 μέτρων σε κοινόχρηστο χώρο.

Από την κατηγοριοποίηση έχει απενταχθεί η Γ Ζώνη που είχε περιληφθεί στο προηγούμενο σχέδιο Π.Δ. (που εστάλη στο ΣτΕ και απορρίφθηκε) και περιλάμβανε τις περιοχές του οικισμού μετά τη Β1΄ Ζώνη μέχρι και το καθορισμένο όριο του οικισμού

Οι διατάξεις του Π.Δ. 194/2025 δεν κάνουν καμία πρόβλεψη για τους οικισμούς μετά το 1983.

Μετά από την έκδοση του Π.Δ. 194/2025, οι πολίτες που είχαν περιουσίες στις περιοχές που δεν προβλέπονται στο Π.Δ. δικαιολογημένα ανησυχούν για την αρτιότητα των οικοπέδων τους.

Όσοι πολίτες έχουν ήδη χτίσει, σε τέτοιες περιοχές δεν θα έχουν καμία συνέπεια.

Υπάρχουν όμως και πολλοί άλλοι, που έχουν ιδιόκτητα οικόπεδα στις παραπάνω περιοχές, χωρίς να έχουν ακόμη χτίσει και ανησυχούν ότι, πολλά από αυτά κινδυνεύουν να γίνουν ξαφνικά αγροτεμάχια.

Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων (ΠΕΧ) που θα είναι εκτός ορίων οικισμού και εκτός σχεδίου

Σύμφωνα με δηλώσεις αρμοδίων παραγόντων της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ  υπάρχει πρόθεση του υπουργείου να οργανώσει αυτές τις περιοικιστικές Ζώνες (Ζώνες Γ’ ή τμήματα αυτών) σε Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων (ΠΕΧ) που θα είναι εκτός ορίων οικισμού και εκτός σχεδίου.

Μαζί με τη δυνατότητα δόμησης στις περιοχές αυτές, ο νομοθέτης θα μπορέσει να βάλει ειδικές χρήσεις (π.χ. κοινωνική κατοικία) και να προσδιορίσει και μία αρτιότητα, η οποία να είναι μεταξύ 2 και 4 στρεμμάτων. Επομένως αυτή η περιοικιστική περιοχή θα έχει μεγαλύτερη αρτιότητα από τα εντός οικισμού, που είναι 300 έως 400 τ.μ. , αλλά μικρότερη από την εκτός σχεδίου και θα οργανωθεί υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο.

Στις  18 Απριλίου 1929 απελευθερώθηκε η Ναύπακτος από τους Οθωμανούς.  Λόγω της ημερομηνίας του Πάσχα, οι εορτασμοί μεταφέρθηκαν λίγες ημέρες αργότερα.

Έτσι στις 3 και 4 Μαΐου 2025 θα εορταστεί με κάθε επισημότητα η 196η επέτειος της Απελευθέρωσης της Ναυπάκτου από τον Οθωμανικό ζυγό.

Την οργάνωση της εκδήλωσης ανέλαβε ο «Σύλλογος Αναβίωσης Απογόνων Σουλιωτών “ΕΠΑΧΤΟΣ”»  υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου με συνδιοργανωτές τον Δήμο Ναυπακτίας ,την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και την ΕΦ.Α. Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα:

Το Σάββατο 3 Μαΐου στις 8μ.μ θα γίνει βραδινή παρέλαση αρματωμένων που θα συμμετάσχουν σχολεία, πολιτιστικοί σύλλογοι, σωματεία και Αναβιωτικοί Σύλλογοι από όλη την Ελλάδα.!

Την παρέλαση συνοδεύουν και παιανίζουν οι Φιλαρμονικές Δήμου Ναυπακτίας, Δήμου Μεσολογγίου, Δήμου Αγρινίου και ο Μουσικός Όμιλος Μεσολογγίου “Ιωσήφ των Ρωγών”.

Στο κάστρο του λιμανιού θα γίνουν σύντομοι χαιρετισμοί από τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεο, την Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ Δρ. Ολυμπία Βικάτου, τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού και Αθλητισμού Ντίνο Τσουκαλά και την Πρόεδρο του Συλλόγου  Μαρία Σαγώνα.

Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί το δρώμενο με θέμα  «θεατρική προσέγγιση στιγμών των Ελλήνων Οπλαρχηγών για την Απελευθέρωση της Ναυπάκτου – Άφιξη του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας κ. Ιωάννη Καποδίστρια».

Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με απονομή αναμνηστικών από τον Δήμαρχο Ναυπακτίας Βασίλειο Γκίζα.

Την Κυριακή 4 Μαϊου θα τελεστεί Αρχιερατική θεία λειτουργία στον Μητροπολιτικό ναό Αγίου Δημητρίου,  χοροστατούντος του Μητροπολίτη κ.κ. Ιεροθέου. Στη συνέχεια θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση , κατάθεση στεφάνων, ανάκρουση Εθνικού Ύμνου, στην προτομή του Σουλιώτη οπλαρχηγού Νότη Μπότσαρη στη πλατεία λιμένος.

Θα ακολουθήσουν σύντομοι χαιρετισμοί από τον Μητροπολίτη και τον Δήμαρχο Ναυπακτίας. Τον πανηγυρικό της ημέρας θα εκφωνήσει ο  Κώστας Τζαβέλλας Σουλιώτης απόγονος 9ης γενιάς της ένδοξης οικογένειας των Τζαβελλαίων.  Η εκδήλωση θα κλείσει με τρισάγιο και κατάθεση στεφάνου στον ανακαινισθέντα τάφο από τον Δήμο, του ευεργέτη της Ναυπάκτου Στρατηγού Λάμπρου Τζαβέλλα.

Όλοι οι Δήμοι φέτος , όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του υφυπουργού Εσωτερικών  στο πλαίσιο της συμφωνίας με την ΚΕΔΕ και τους Δήμους, αναλαμβάνουν να καθαρίσουν τα δημοτικά οικόπεδα, να συμμετέχουν στην πλατφόρμα των δηλώσεων, να διενεργήσουν ελέγχους για όλα τα ακαθάριστα ιδιωτικά οικόπεδα της περιοχής τους,  προκειμένου να επιβάλλουν τις προβλεπόμενες ποινές και τα πρόστιμα από 1000 έως 54.000 ευρώ για όσους δεν καθαρίσουν το οικόπεδο τους και αντίστοιχα κάνουν ψευδή δήλωση, όπως επίσης να ελέγξουν τις περσινές που ανήλθαν πάνω από 8000 και τις φετινές καταγγελίες πολιτών  στην πλατφόρμα του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας για ακαθάριστα οικόπεδα.

«Σολομώντεια λύση» για την αποκομιδή των καθαρισμών

Όσο για το κρίσιμο θέμα της αρμοδιότητας και της ευθύνης για την αποκομιδή και ασφαλή διαχείριση της βιομάζας ο υφυπουργός Εσωτερικών κος Σπανάκης κάλεσε τους ιδιοκτήτες  «να έρθουν σε επικοινωνία, να συνεργαστούν, να συντονιστούν και να ενημερώσουν τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων πριν προχωρήσουν στον καθαρισμό των οικοπέδων τους, διότι αυτή τη στιγμή είναι μία άσχημη εικόνα και μία κακή εικόνα να βλέπουμε κλαδιά απ έξω και να υπάρχει ο κίνδυνος εκτός του οικοπέδου».

Απομένει λοιπόν να διαπιστωθεί στην πράξη εάν και κατά πόσον οι δήμοι θα ανταποκριθούν στα αιτήματα των πολιτών για την αποκομιδή και τη διαχείριση της βιομάζας των καθαρισμών. Πάντως σε επισκόπηση στις ανακοινώσεις των δήμων για την εφαρμογή του μέτρου καθαρισμού των οικοπέδων προκύπτει ότι στην συντριπτική πλειοψηφία τους οι δήμοι αναφέρονται μόνον στις υποχρεώσεις των πολιτών, τις προθεσμίες και τα πρόστιμα εφαρμογής του μέτρου.