Το ελληνικό πρόβλημα και η γεωγραφία της κρίσης
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα παράδοξο. Παρότι δεν ανήκει στα κράτη με τον χαμηλότερο ετήσιο υδρολογικό κύκλο, εμφανίζει περιοχές με εξαιρετικά υψηλό υδατικό στρες. Αυτό οφείλεται στην άνιση κατανομή των βροχοπτώσεων, στη γεωγραφική ασυμμετρία ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση του νερού, στην υπεράντληση των υπόγειων υδροφορέων, στις υψηλές απώλειες των δικτύων και στην απουσία ολοκληρωμένης διαχείρισης ανά λεκάνη απορροής.
Τοπική Αυτοδιοίκηση: Στην πρώτη γραμμή, χωρίς πυξίδα
Οι Δήμοι αποτελούν το βασικότερο σημείο επαφής των πολιτών με το πρόβλημα της λειψυδρίας. Ωστόσο, η διαχειριστική και τεχνική τους επάρκεια ποικίλλει δραματικά.
Δήμοι στερούνται ακόμη και βασικής τεχνικής τεκμηρίωσης για να ενταχθούν σε προγράμματα. Οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης (ΔΕΥΑ) αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους λειτουργίας και της περιορισμένης κρατικής επιχορήγησης.
Πολλοί Δήμοι έχουν ξεκινήσει ενημερωτικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης, ωστόσο παραμένει ζητούμενο ο σχεδιασμός ολοκληρωμένων Σχεδίων Διαχείρισης Νερού.
Χρηματοδοτικά Εργαλεία:
- “Αντώνης Τρίτσης”: Περιλαμβάνει άξονες για δίκτυα ύδρευσης, διαχείριση αποθεμάτων και τεχνολογική αναβάθμιση των ΔΕΥΑ.
- RRF – Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Χρηματοδοτεί αφαλατώσεις, ανακύκλωση νερού και «έξυπνες» υποδομές.
- ΕΣΠΑ 2021–2027: Εντάσσει έργα σε περιφερειακό και τομεακό επίπεδο που σχετίζονται με τη βιώσιμη διαχείριση υδάτων.
Συμπεράσματα: Ώρα για αλλαγές
Η λειψυδρία δεν είναι πλέον ένα φυσικό φαινόμενο που αφορά μόνο τους γεωπόνους ή τις ΔΕΥΑ. Είναι ένα πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα που απαιτεί:
- Εθνικό σχέδιο διαχείρισης με βάση τις λεκάνες απορροής
- Θεσμική ενίσχυση των ΔΕΥΑ και τεχνική υποστήριξη των μικρών Δήμων
- Διαδημοτικές συνεργασίες και συμμετοχή των πολιτών στη χάραξη τοπικών πολιτικών για το νερό
- Επένδυση σε καινοτομία, ψηφιακή παρακολούθηση και πράσινη τεχνολογία
Η πρόσβαση σε καθαρό και επαρκές νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Οι ΟΤΑ, το ΥΠΕΝ και η ΕΕ έχουν πλέον την υποχρέωση να το διασφαλίσουν, όχι μόνο για τις παρούσες, αλλά και για τις επόμενες γενιές.
Το νερό είναι ζωή – και η διαχείρισή του είναι καθρέφτης της πολιτικής μας ωριμότητας και της κοινωνικής μας υπευθυνότητας.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
# Στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο εμφάνισης λειψυδρίας βρίσκεται η χώρα μας, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής κυρίως, η οποία έχει αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην πλευρά της προσφοράς (μείωση βροχοπτώσεων) όσο και σε εκείνη της ζήτησης (αύξηση της κατανάλωσης για άρδευση και γενικές χρήσεις).



