Ένα έργο αναπτυξιακό, ιστορικό, πολιτιστικό, που θα συμβάλει στην διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, με διαδρομές που διατρέχουν τα γραφικότερα μέρη της πόλης, στην περιοχή του Κάστρου και όχι μόνο, διασχίζοντας ιστορικά την πόλη της Ναυπάκτου, είναι το Πολιτιστικό Μονοπάτι.
Ο περιπατητής – επισκέπτης της Ναυπάκτου θα βιώνει μια ολοκληρωμένη εμπειρία διασχίζοντας μια διαδρομή 3.500 χρόνων ιστορίας. Το έργο με προϋπολογισμό 530.000 ευρώ εντάχθηκε οριστικά και θα χρηματοδοτηθεί από το «Πράσινο Ταμείο», με την μελέτη να προβλέπει παρεμβάσεις με ανακατασκευές και στην ίδια μορφή µε την αρχική, µε χρήση των ίδιων υλικών, με τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, καθιστικούς πάγκους, πεζούλια, φυτεύσεις κλπ. και με τον χώρο να σηματοδοτείται για την παροχή της απαραίτητης πληροφόρησης στον επισκέπτη και να φωτίζεται µε διακριτικό φωτισμό.
Ο σχεδιασμός της δημοτικής αρχής, είναι με μια σειρά παρεμβάσεων στο κέντρο της πόλης, που «κουμπώνουν» η μία στην άλλη, όπως: αστική ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της Ναυπάκτου, η συντήρηση και αποκατάσταση του νοτιοανατολικού τμήματος των οχυρώσεων της Ναυπάκτου και η ανάδειξη των κρηνών της καστρούπολης από την Εφορεία Αρχαιοτήτων κ.α που θα συντείνουν στην ανάδειξη της Ναυπάκτου, στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και τελικά στην βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων.
Το Πολιτιστικό Μονοπάτι είναι έργο με διαχρονική στόχευση καθώς η αρχική μελέτη έγινε το 2011 από την τότε Δημοτική Αρχής Γ. Μπουλέ και τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Ναυπακτίας. Την ομάδα εργασίας συγκροτούσαν οι: Πατούχας Κων/νος (Πολιτικός Μηχανικός), Υφαντής Ιωάννης (Πολεοδόμος), Υφαντής Αθανάσιος (Αρχιτέκτονας Μηχανικός), Σούκος Αλέξανδρος ( Αρχιτέκτονας Μηχανικός) και Σταμάτη Μαρία (Αρχιτέκτονας Μηχανικός). Ο επικεφαλής εκείνης της αρχικής ομάδας των επιστημόνων που το οραματίστηκαν, Πολιτικός Μηχανικός Κων/νος Πατούχας μιλά στο Nafsweek
Τι είναι το Πολιτιστικό Μονοπάτι ;
«Το Πολιτιστικό Μονοπάτι της Ναυπάκτου σχεδιάστηκε ως μια ολοκληρωμένη διαδρομή που ο επισκέπτης και ο κάτοικος θα έχουν την δυνατότητα περιδιαβαίνοντάς το να δουν και να πληροφορηθούν στοιχεία από την μακρά ιστορία της πόλης μέσω πληροφοριακής σήμανσης και έντυπου υλικού.
Μνημεία, αρχαιότητες, κρήνες, σημαντικά κτίρια διατηρητέα και μη, τοπωνυμικά, συνοικίες και οδωνυμικά συνθέτουν τις δύο βασικές διαδρομές όπου σε 3500μ αποτυπώνεται μια ιστορία 3500 χρόνων, η ιστορία της Ναυπάκτου. Η 1η διαδρομή αφορά την Καστροπολιτεία Ναυπάκτου με την ανάδειξη και διαμόρφωση της διαδρομής μεταξύ της Ακρόπολης του Κάστρου (Ιτς Καλέ) και του Ενετικού Λιμένα.
Η 2η διαδρομή αφορά την σύνδεση της Δυτικής Πύλης του Κάστρου με το Ασκληπιείο στο Λόφο Τσουκάρι μέσα και από τον αστικό ιστό, όπου ενώνεται η σύγχρονη, νεότερη, μεσαιωνική, αρχαία και προϊστορική περίοδο της πόλης».
Πότε σχεδιάστηκε ;
Από τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό της δεκαετίας του 1980 και την μελέτη Habitat Agenda στις αρχές του 2000, η ανάγκη διαμόρφωσης θεματικών διαδρομών στην πόλη της Ναυπάκτου ήταν ένας επιβεβλημένος στόχος.
Το 2010 στο πλαίσιο των Ομάδων Εργασίας της Ανεξάρτητης Δημοτικής Κίνησης Ναυπακτίας (ΑΔΚΝ) κατατέθηκε η ιδέα για το Πολιτιστικό Μονοπάτι. Στη συνέχεια η ιδέα μετεξελίχθηκε σε προγραμματική πρόταση το 2011 σε συνεργασία με το Σύλλογο Αρχιτεκτόνων και υλοποιήθηκε η μελέτη για την διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων των δύο βασικών διαδρομών από την ομάδα μελετητών της ανατολικής ανάπλασης του ΟΣΑΑ και των υπηρεσιών του Δήμου Ναυπακτίας. Από τότε το Πολιτιστικό Μονοπάτι έχει γίνει αποδεκτό και από το σύνολο των αυτοδιοικητικών παρατάξεων και φορέων του Δήμου. Η παρούσα Δημοτική Αρχή από το σύνολο της πρότασης ενέταξε την 1η διαδρομή όπως είχε μελετηθεί, σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου και αναμένεται να υλοποιηθεί.
Ποιο ήταν το πρώτο βήμα στο Πολιτιστικό Μονοπάτι…
Η υλοποίηση της 1ης διαδρομής με την διαμόρφωση των κοινόχρηστων χώρων (διαδρομή και θέσεις θέας), την απαραίτητη πληροφοριακή σήμανση και τα έργα φωτισμού, αποτελεί το μισό από το πρώτο βήμα ενός σημαντικού πολιτιστικού αναπτυξιακού έργου της πόλης.
Μαζί και με την 2η διαδρομή δημιουργείται μια ραχοκοκαλιά για έργα αναπλάσεων και διαμορφώσεων κοινοχρήστων χώρων που θα ενισχύσουν το πολιτιστικό και τουριστικό προφίλ της πόλης.
Ήδη η ολοκληρωμένη ανατολική ανάπλαση, η επικείμενη κεντρική ανάπλαση και η «ενοποίηση των παραλιών», οι εργασίες διαμόρφωσης του Πάρκου Θερβάντες και της Δυτικής Πύλης του Κάστρου, οι εργασίες αποκατάστασης των Τειχών του Κάστρου από το ΥΠΠΟ εντάσσονται στις περιοχές παρέμβασης γύρω ή εντός του Πολιτιστικού Μονοπατιού.
Αντίστοιχα και η μελέτη του 2013 για τη διαμόρφωση του Λόφου της Δεξαμενής σε πάρκο αναψυχής στα πλαίσια του προγράμματος Cherplan σε συνεργασία με το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, και η μελέτη από το 2003 για τη διαμόρφωση του Πολιτιστικού Πάρκου στο Δημοτικό Κτήμα Κοζώνη με το Ανοιχτό Θέατρο, αποτελούν κρίσιμα σημεία για την αξιοποίηση ποιοτικών χώρων της πόλης με πολιτιστικό και τουριστικό προσανατολισμό.
Το Πολιτιστικό Μονοπάτι αποτέλεσε την βάση για την εκπόνηση του Ολοκληρωμένου Σχέδιου Αστικής Ανάπτυξης (ΟΣΑΑ) του Δήμου όπως ισχύει και σήμερα και όπου προβλέφθηκαν σειρά από έργα και δράσεις τόσο για το ΕΣΠΑ 2007-2013 όσο και για το ΕΣΠΑ 2014-2020».
Πολιτιστικό Μονοπάτι στο μέλλον….
«Με την σταδιακή διαμόρφωση των 2 πρώτων διαδρομών μπορούν να γίνουν συμπληρώσεις και επεκτάσεις. Για παράδειγμα η 2η διαδρομή μπορεί να επεκταθεί μέχρι το Ασκληπιείο, την Βρύση της Αγάπης, το Αλσύλλιο Γριμπόβου και μελλοντικά μέχρι το Κέντρο Ναυπηγικής Τέχνης & το νέο Τουριστικό Λιμένα. Επίσης η διαμόρφωση εισόδου από την Ακρόπολη του Κάστρου μπορεί να ενισχύσει και να αναβαθμίσει την 1η διαδρομή.
Αυτή η δράση εφόσον ολοκληρωθεί με τα απαραίτητα συμπληρωματικά έργα (σύνδεση της οδού Θέρμου με την Παράκαμψη Ναυπάκτου μέσω του Λόφου του Κάστρου και διαμόρφωση νέου κόμβου, έργα ΥΠΠΟ) θα αλλάξει άρδην την εικόνα της πόλης και ουσιαστικά «ενώνοντας» ξανά την Ακρόπολη του Κάστρου με το υπόλοιπο των οχυρώσεων που φτάνουν ως τον Ενετικό Λιμένα, θα μπορεί ο επισκέπτης και ο κάτοικος να αντιλαμβάνεται την μοναδικότητα και σπουδαιότητα του Μνημείου.
Παράλληλα η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για την ανάδειξη της διαδρομής είναι απαραίτητη και αυτονόητη. Μια μελλοντική ηλεκτρονική εφαρμογή του Μονοπατιού μέσω applications θα μπορεί να δίνει τις απαραίτητες πληροφορίες στον χρήστη.
Δίπλα στο Πολιτιστικό Μονοπάτι θα πρέπει ο Δήμος σε συνεργασία με τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες πρωτίστως, αλλά και με άλλους φορείς (Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Πάτρας, Περιφέρεια κ.α.) να υποστηρίξει δράσεις αναστύλωσης, αποκατάστασης και φωτισμού των Τειχών του Κάστρου και σταδιακά να αποδοθεί σε χρήση ο Περίδρομος των Τειχών που ολοκληρωμένα θα επεκτεινόταν σε μήκος 3χλμ ενώ σήμερα είναι επισκέψιμα με περιορισμούς περίπου 450μ.
Όλες αυτές οι διαδρομές με τα συμπληρωματικά έργα τους θα θεμελιώσουν τον Πολιτιστικό & Τουριστικό χαρακτήρα της πόλης συμβάλλοντας ουσιαστικά και στην ανάπτυξη του Δήμου.
Οι σκέψεις αυτές αποτελούν τμήμα του βασικού σχεδίου για την ανάπτυξη της πόλης (Master plan) που είχαμε επεξεργαστεί ως ομάδες εργασίας της ΑΔΚΝ».