Με αφορμή την 8η
Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας,
άρθρο της Δημοτικής συμβούλου του Δήμου Ναυπακτίας και πρώην αντιδημάρχου Μαρίας
Ζιαμπάρα.
Παρόλο που ο νόμος
αναφέρεται ρητά στη συγκρότηση αυτοδιοικητικών ψηφοδελτίων με συμμετοχή κατά 40% ανά φύλο, όλοι
γνωρίζουμε καλά ότι στην πράξη η ποσόστωση αποσκοπεί στη συμμετοχή της
γυναίκας, αφού η ανδρική συμμετοχή και εκπροσώπηση ανέκαθεν ήταν και
εξακολουθεί να θεωρείται ως δεδομένη και αυτονόητη.
Το θέμα της ποσόστωσης εγείρει διαφορετικές
και αντικρουόμενες απόψεις. Από τη μια θεωρείται ως μια πολιτική που έρχεται σε
αντίφαση με την έννοια της (πολυπόθητης και δυσεύρετης σε όλα τα επίπεδα) αξιοκρατίας
και εντέλει υποβαθμίζει ποικιλότροπα αντί να αναβαθμίζει το ρόλο της γυναίκας,
αφού τις περισσότερες φορές ο ρόλος της
γυναίκας είναι μόνο διακοσμητικός, υποταγμένος στην ανάγκη συμπλήρωσης και μόνο
ψηφοδελτίων, αν και οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού. Από την
άλλη πλευρά όμως τονίζεται η αναγκαιότητα της ποσόστωσης κυρίως ως μέσο
συνειδητοποίησης της γυναικείας παρουσίας και ανάδειξης των δυνατοτήτων της και
στο δημόσιο χώρο. Είναι γενικά αποδεκτό
ότι τα ίσα νομικά δικαιώματα στην οικογένεια, στην εκπαίδευση, στην εργασία,
στο δημόσιο χώρο δεν συνοδεύτηκαν από ανάλογη αλλαγή αντιλήψεων και
στερεοτύπων. Μπορεί η δυσπιστία έναντι των δεξιοτήτων και δυνατοτήτων των
γυναικών να έχει μειωθεί, δεν έχει όμως ξεπεραστεί. Παράλληλα δεν έχουν ληφθεί
όλα εκείνα τα μέτρα που οφείλει να λάβει η πολιτεία σε επίπεδο κοινωνικών και υποστηρικτικών
δομών, ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που βάζουν οι πολλαπλές υποχρεώσεις της γυναίκας,
μητέρας, συζύγου, εργαζόμενης.
Είναι πάντως γεγονός, (είτε είσαι υπέρμαχος
είτε είσαι πολέμιος της ποσόστωσης) ότι
η συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια ζωή, και δη στην πολιτική και στην ανάληψη
ευθυνών, έχει πολλαπλά οφέλη. Τονώνει την αυτοπεποίθηση, τον αυτοσεβασμό και
την ικανότητα διεκδίκησης των ίδιων των γυναικών. Συμβάλλει στην αλλαγή
νοοτροπίας και στην καταπολέμηση στερεοτύπων, αφού τόσο οι συνεργάτες –
συνάδελφοι όσο και η κοινωνία όχι μόνο εξοικειώνονται αλλά αποκτούν προσωπική
εμπειρία και άποψη για τις δεξιότητες των γυναικών που βρίσκονται σε θέσεις
πολιτικής ευθύνης. Με αυτόν τον τρόπο καλλιεργείται η αποδοχή με ίσους όρους
που είναι το επιθυμητό και το ζητούμενο, το οποίο δεν κερδίζεται όσοι νόμοι κι
αν ψηφιστούν, γιατί είναι θέμα παιδείας και κοινωνικής αντίληψης, που
κατακτιέται και δεν επιβάλλεται.
Επειδή, λοιπόν, «για να γυρίσει ο ήλιος
θέλει δουλειά πολλή», έχω την άποψη ότι
η ποσόστωση στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι ακόμα αναγκαία όχι όμως μόνο στην
κατάρτιση ψηφοδελτίων αλλά και στην εκλογή με ένα ενδεικτικό ποσοστό στο
πλαίσιο της εξοικείωσης, της εμπιστοσύνης και της αποδοχής. Αν δεν δοκιμαστεί η
γυναίκα σε θέσεις ευθύνης, δεν μπορεί ούτε η ίδια να αποδείξει τις ικανότητες
και τις δυνατότητες που έχει αλλά ούτε και η κοινωνία να κατανοήσει την αξία
της, ώστε να την εμπιστευτεί και να την αντιμετωπίζει ισότιμα.
Χρειάζεται ακόμα δρόμος
μακρύς, ώστε η ποσόστωση να περάσει στο παρελθόν και να καταγραφεί ως
αναχρονιστικός θεσμός, όπως για παράδειγμα η προίκα.
Υ.Γ. Η αντιμετώπιση και
η διασφάλιση της γυναικείας παρουσίας στο δημόσιο χώρο βρίσκεται σε άμεση
συνάρτηση και με άλλες ομάδες συνανθρώπων μας που διεκδικούν ισότιμη
αντιμετώπιση στη γεμάτη νόμους αλλά με πολλές διακρίσεις και ανισότητες
κοινωνία μας.