Στην τελική φάση βρίσκεται η επεξεργασία του Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, που περιλαμβάνει τη συνολική μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου της Αυτοδιοίκησης.
Ο νέος Κώδικας, έπειτα από την παρουσίαση των βασικών σημείων του από τον υπουργό Εσωτερικών, Θοδωρή Λιβάνιο, στην κοινή συνεδρίαση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και της Ένωσης Περιφερειών, αναμένεται να τεθεί εντός του Ιουνίου σε δημόσια διαβούλευση και να μπει στη Βουλή πριν από τις θερινές διακοπές.
Τρόπος ανάδειξης των δημοτικών και περιφερειακών Αρχών
Σημαντικές είναι οι προωθούμενες αλλαγές για τον τρόπο ανάδειξης των δημοτικών και περιφερειακών Αρχών. Η πρόταση του ΥΠ.ΕΣ. είναι οι δημοτικές και οι περιφερειακές εκλογές να διεξάγονται σε έναν γύρο την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου, κάθε πέντε χρόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι επόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές θα γίνουν στις 26 Νοεμβρίου 2028, ενώ έχει κλειδώσει το ποσοστό 40% για την ανάδειξη του νικητή των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Όποιος επιθυμεί θα μπορεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα για εκλογή δημάρχου, περιφερειάρχη, δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων με ηλεκτρονική ψήφο, δίχως να χρειαστεί να μετακινηθεί από το σπίτι του.
Οι συνδυασμοί μπορούν να έχουν επιπλέον 15% υποψηφίων εφόσον αυτοί είναι ηλικίας έως 30 ετών, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των νέων στην Αυτοδιοίκηση. Ανάλογα με το μέγεθος του δήμου ή της περιφέρειας, 1 έως 3 δημοτικοί/περιφερειακοί σύμβουλοι θα εκλέγονται άνευ σταυρού προτίμησης, στο πρότυπο του ψηφοδελτίου Επικρατείας στις βουλευτικές εκλογές.
Το καθεστώς των δημοτικών τελών
Με τον νέο Κώδικα απλοποιείται, το καθεστώς των δημοτικών τελών, καθώς συγχωνεύεται ο δημοτικός φόρος και το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), ούτως ώστε να διασφαλίζεται η εισπραξιμότητα και παράλληλα ο κάθε δημότης να γνωρίζει τι οφείλει σε κάθε δήμο και για ποιον λόγο.
Ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα
Αξιοσημείωτη πρόβλεψη είναι πως οι δήμοι θα μπορούν αποκλειστικά για θέματα αρμοδιότητάς τους να προκηρύσσουν ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα, όπου δικαίωμα ψήφου θα έχουν οι δημότες τους. Για παράδειγμα, ένα οικόπεδο ιδιοκτησίας του δήμου να γίνει πολιτιστικό κέντρο ή πάρκο; Ακόμα, οι συνεδριάσεις των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων θα μεταδίδονται υποχρεωτικά διαδικτυακά και τα πρακτικά τους θα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα κάθε δήμου για ενημέρωση κάθε ενδιαφερομένου, ενώ κάθε δήμος με πληθυσμό άνω των 20.000 κατοίκων (όπως και νησιωτικός δήμος άνω των 5.000 κατοίκων) και κάθε περιφέρεια θα έχει υποχρεωτικά τον Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, πρόσωπο εγνωσμένου κύρους, στο οποίο θα μπορούν να απευθύνονται πολίτες και επιχειρήσεις όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα.
Ο πειθαρχικός έλεγχος και η επιβράβευση
Το ίδιο πλαίσιο, βάσει του σχεδιασμού απλοποιείται, γίνεται πιο αποτελεσματικός και πιο δίκαιος ο πειθαρχικός έλεγχος των αιρετών, οι πειθαρχικές ποινές των οποίων θα επιβάλλονται από ένα συμβούλιο με συμμετοχή δικαστών. Τέλος, οι καλύτεροι ανά κατηγορία σε επιδόσεις δήμοι και περιφέρειες θα επιβραβεύονται ηθικά και υλικά.





