«Μεταχρωματικό έλκος: Η νόσος που έγινε επιδημία» ήταν ο τίτλος της ενημερωτικής εκδήλωσης που διοργανώθηκε στη Ναύπακτο από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και τον Αντιπεριφερειάρχη Επιχειρηματικότητας, Έρευνας και Καινοτομίας, κ. Φωκίων Ζαΐμη.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ο Δασολόγος-Φυτοπαθολόγος κ. Παναγιώτης Τσόπελας και συμμετέχοντες σε αυτή ο Δήμαρχος Ναυπακτίας κ. Βασίλης Γκίζας, ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος κ. Θωμάς Κοτρωνιάς, ο Δασάρχης Ναυπάκτου κ. Γιώργος Ράπτης, ο Δασοπόνος κ. Αντώνης Ανδρεόπουλος, ο εκπρόσωπος της ΔΕΔΔΗΕ κ. Βασίλης Κουνέλης, η εκπρόσωπος της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας κ. Ελένη Κακαρίδη και ο εκπρόσωπος του Τμήματος Πρασίνου και Αγροτικής Ανάπτυξης Δ.Ναυπακτίας κ. Αλέξανδρος Μπινιάρης.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Ζαΐμη στη σημασία της ενημέρωσης για την προσεκτική χρήση των μηχανημάτων και των εργαλείων προς τις υπηρεσίες των δήμων, της Περιφέρειας και των εργολάβων, που εργάζονται σε δημόσια και ιδιωτικά έργα όσο και τους πολίτες, επισημαίνοντας ότι η ασθένεια του μεταχρωματικού έκλους έχει ήδη προσβάλει μεγάλο αριθμό πλατάνων.

Ο Δήμαρχος κ. Γκίζας επανέλαβε για ακόμη μία φορά ότι «στόχος όλων μας πρέπει να είναι η διάσωση του φυσικού μας πλούτου» επισημαίνοντας ότι η συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με την Περιφέρεια, το σύνολο των αρμοδίων και τον κ.Τσόπελα, για το σοβαρό αυτό θέμα, είναι ιδιαιτέρως σημαντική.

Ο κ. Τσόπελας τόνισε ότι: «Χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση και να αποφεύγονται οι αυθαίρετες ενέργειες πολιτών, που αφορούν σε κοπές κλάδων και πληγώσεις του κορμού και των ριζών. Η κλάδευση και όλες οι άλλες εργασίες συντήρησης των δένδρων πλατάνου πρέπει να γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες γνωρίζουν πως να αποφύγουν τη μόλυνση των δένδρων».

Σημειώνεται ότι, η συγκεκριμένη ενημερωτική εκδήλωση εντάσσεται σε σειρά εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται για το συγκεκριμένο θέμα στους Δήμους της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

Η αντιμετώπιση της ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους  του πλατάνου στη Ναύπακτο

Παναγιώτης Τσόπελας, Δρ. Δασολόγος-Φυτοπαθολόγος, τέως Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, ΕΛ.Γ.Ο.-«ΔΗΜΗΤΡΑ»

Όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν προσβολές στην πόλη της Ναυπάκτου από την καταστρεπτική ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου, που προκαλείται από ένα εισβλητικό είδος μύκητα, το Ceratocystis platani. Το παθογόνο αυτό διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2003 στην ΠΕ Μεσσηνίας και σταδιακά επεκτάθηκε σε ένα μεγάλο μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές. Η ασθένεια έχει νεκρώσει χιλιάδες δένδρων πλατάνου στην Πελοπόννησο, στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία σε φυσικά οικοσυστήματα πλατάνου κατά μήκος ποταμών και χειμάρρων. Παράλληλα, έχει καταστρέψει πολλά δένδρα σε οικιστικές περιοχές και πάρκα. Στην Αιτωλοακαρνανία η ασθένεια καταγράφηκε για πρώτη φορά το 2016 στο Τρίκορφο Ναυπακτίας και στα επόμενα έτη διαπιστώθηκαν προσβολές σε αρκετές περιοχές σε όλη την ΠΕ. Σημαντικά προβλήματα έχουν διαπιστωθεί στον Εύηνο ποταμό, στην παραλίμνια βλάστηση της Τριχωνίδας και στην ορεινή Ναυπακτία. Επίσης, έχουν σημειωθεί προσβολές μέσα στην πόλη του Θέρμου.

Η ασθένεια έχει διαδοθεί στις διάφορες περιοχές της χώρας κυρίως με τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Συχνός τρόπος διασποράς του παθογόνου είναι με εργαλεία (πριόνια, αλυσοπρίονα, τσεκούρια κ.λπ.), που έχουν χρησιμοποιηθεί σε προσβεβλημένα δένδρα και στη συνέχεια σε υγιή. Επίσης, πολύ συχνά το παθογόνο διαδίδεται με μηχανήματα εκσκαφής σε χωματουργικές εργασίες που πραγματοποιούνται σε χώρους που φύονται πλατάνια, με την πλήγωση του ριζικού συστήματος των δένδρων. Από τα προσβεβλημένα δένδρα ο μύκητας διαδίδεται στα γειτονικά υγιή με επαφή και αναστόμωση (συνένωση) των ριζών.

Όταν ένα δένδρο προσβληθεί από την ασθένεια είναι καταδικασμένο, γιατί η ασθένεια είναι θανατηφόρος και δεν υπάρχει τρόπος «ίασης». Επίσης, και τα γειτονικά δένδρα είναι καταδικασμένα γιατί το παθογόνο διαδίδεται σε αυτά μέσω των ριζών. Για την αντιμετώπιση της ασθένειας είμαστε αναγκασμένοι να κόψουμε όλα τα γειτονικά δένδρα και να εφαρμόσουμε ζιζανιοκτόνο στα πρέμνα για τη νέκρωση των ριζών των υγιών δένδρων. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η διάδοση του παθογόνου στα γειτονικά δένδρα, επειδή ο μύκητας δεν μπορεί να επεκταθεί στις νεκρές ρίζες των γειτονικών δένδρων.

Μέσα στην πόλη της Ναυπάκτου η ασθένεια διαγνώστηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2018 σε ένα δένδρο πλατάνου στην παραλία Γρίμποβο στο Ξενία. Με την άμεση κινητοποίηση του Δασαρχείου Ναυπάκτου και της Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής του Δήμου Ναυπακτίας, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων (ΙΜΔΟ), πραγματοποιήθηκαν επεμβάσεις αντιμετώπισης της ασθένειας. Σε αυτές τις επεμβάσεις υλοτομήθηκε το προσβεβλημένο δένδρο καθώς και δύο γειτονικά υγιή δένδρα πλατάνου και εφαρμόστηκε ζιζανιοκτόνο στα πρέμνα των υγιών δένδρων για τη νέκρωση του ριζικού τους συστήματος. Σε διαδοχικούς ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν τα επόμενα έτη (2019, 2020 και 2021) από το ΙΜΔΟ διαπιστώθηκε ότι δεν έχει υπάρξει καμία περεταίρω επέκταση της ασθένειας σε γειτονικά δένδρα πλατάνου στην παραλία Γρίμποβο. Κατά συνέπεια, η ασθένεια έχει αντιμετωπιστεί επιτυχώς σε αυτή την εστία προσβολής. Ωστόσο, ο μύκητας θα παραμείνει στο ριζικό σύστημα του προσβεβλημένου δένδρου για μερικά ακόμα χρόνια, μέχρι αυτό να σαπίσει από άλλους ξυλοσηπτικούς μύκητες. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να γίνουν εργασίες εκσκαφής στο γύρω χώρο για τα επόμενα 3-4 έτη, για την αποφυγή διασποράς του παθογόνου.

Το Μάιο του 2020 είχαμε ένα αντίστοιχο περιστατικό στην παραλία Ψανή, με την προσβολή ενός δένδρου πλατάνου από την ασθένεια. Η αντίδραση του Δασαρχείου Ναυπάκτου και της Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής του Δήμου Ναυπακτίας ήταν άμεση και λήφθηκαν έγκαιρα μέτρα αντιμετώπισης με τη συνδρομή του ΙΜΔΟ. Στις αρχές Ιουνίου 2020, αμέσως μετά τη λήξη της καραντίνας COVID-19, από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου υλοτομήθηκε το προσβεβλημένο δένδρο καθώς και ένα από τα γειτονικά δένδρα και εφαρμόστηκε ζιζανιοκτόνο στο πρέμνο του υγιούς δένδρου. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε διάνοιξη τάφρου, για τη διακοπή του ριζικού συστήματος με τα υπόλοιπα υγιή δένδρα. Η αντιμετώπιση της ασθένειας ήτα απόλυτα επιτυχής και σε αυτή την περίπτωση, όπως έδειξε η πρόσφατη εξέταση των δένδρων πλατάνου από το ΙΜΔΟ. Ωστόσο, υπήρξαν κάποιες «παράπλευρες απώλειες» με τη χρήση του ζιζανιοκτόνου. Νεκρώθηκε ένα ακόμα γειτονικό δένδρο, ενώ ένα τρίτο εμφανίζει συμπτώματα μικροφυλλίας, χαρακτηριστικό της επίδρασης της χημικής ουσίας. Αυτό δείχνει ότι οι ρίζες όλων των δένδρων που επηρεάστηκαν από το ζιζανιοκτόνο είχαν συνενωθεί και πολύ εύκολα θα είχε διαδοθεί η ασθένεια σε αυτά. Κατά συνέπεια, η χρήση του ζιζανιοκτόνου νέκρωσε ένα ακόμα δένδρο, αλλά έτσι αποφεύχθηκε η επέκταση της ασθένειας στα υπόλοιπα υγιή δένδρα.

Όταν η ασθένεια διαγνωστεί στα πρώτα στάδια προσβολής και ο αριθμός των προσβεβλημένων δένδρων είναι περιορισμένος είναι δυνατή η αντιμετώπισή της. Αντίθετα, όταν το παθογόνο επεκταθεί σε μεγάλο αριθμό δένδρων η αντιμετώπιση είναι πολύ δύσκολη έως αδύνατη. Και στις δύο περιπτώσεις εάν δεν είχε υπάρξει η έγκαιρη διάγνωση της ασθένειας και η άμεση επέμβαση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δασαρχείου του Δήμου και του ΙΜΔΟ, η ασθένεια θα είχε επεκταθεί στα γειτονικά δένδρα κατά μήκος της παραλίας, με αποτέλεσμα τη νέκρωση πολλών δένδρων.

Η ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου έχει πάρει μεγάλη έκταση στην Αιτωλοακαρνανία και σε άλλες περιοχές της χώρας, σε πολλές δε περιπτώσεις δεν είναι δυνατή η αντιμετώπισή της. Στη Ναύπακτο, εάν προσβληθεί έστω και ένα από τα μεγάλα δένδρα πλατάνου στην παραλία Γρίμποβο, θα πρέπει να υλοτομηθούν και τα γύρω δένδρα σε ακτίνα 20-30 μέτρων. Αυτό σταδιακά μπορεί να οδηγήσει στην απογύμνωση της παραλιακής ζώνης από τα εμβληματικά γιγαντιαία δένδρα πλατάνου, δημιουργώντας ένα τεράστιο περιβαλλοντικό και οικονομικό πρόβλημα στην πόλη. Ως εκ τούτου, οι καλύτερες πρακτικές είναι τα προληπτικά μέτρα. Χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση και να αποφεύγονται οι αυθαίρετες ενέργειες πολιτών, που αφορούν σε κοπές κλάδων και πληγώσεις του κορμού και των ριζών. Η κλάδευση και όλες οι άλλες εργασίες συντήρησης των δένδρων πλατάνου πρέπει να γίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, οι οποίες γνωρίζουν πως να αποφύγουν τη μόλυνση των δένδρων.

Σε ανακοίνωσή του ο Δήμαρχος Ναυπακτίας Βασίλης Γκίζας που την υπογράφουν οι δημοτικοί σύμβουλοι:  Θωμάς Κοτρωνιάς, Σωκράτης Παπαβασιλείου, Γιάννης Παπαϊωαννίδης,  Ζαχαρίας Χοχτούλας,  Γιώργος Σιμάκης,   Θανάσης Κούκουνας, Ντίνος Τσουκαλάς, Σπύρος Τσέλιος, Ντίνος Ζορμπάς, Γιώργος Κοτρώνης, Σπύρος Τραχύλης, Μπάμπης Καραδήμας, Θανάσης Κιούσης και Ηρακλής Μουχτούρης, αναφέρει σχετικά με την ανάκληση της δια “ζώσης” σύγκληση του Δημοτικού συμβουλίου:

“Μετά από αίτημα που υπέβαλλε το σύνολο των μελών της Αντιπολίτευσης για τη δια ζώσης διεξαγωγή συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου, το Προεδρείο αποδέχθηκε και όρισε τη σύγκληση του Σώματος για σήμερα Δευτέρα, 18 Οκτωβρίου 2021, ώρα 17:00’, στην Παπαχαραλάμπειο Αίθουσα βάσει των υγειονομικών πρωτοκόλλων κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της υπ’ αριθμ. 643/24-9-2021 Εγκυκλίου του ΥΠΕΣ.

Όπως αυτή ορίζει, για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις, είναι απαραίτητη η επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή πιστοποιητικού νόσησης (μέχρι 180 ημέρες από τη νόσηση).  Προκειμένου να τηρηθεί η διαδικασία στο ακέραιο για την ασφάλεια του συνόλου των παρισταμένων και με δεδομένο ότι σε αυτή θα προσερχόταν και κόσμος από μακριά (Πρόεδροι, κτλ), ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου ζήτησε από το σύνολο των δημοτικών συμβούλων να επιδείξουν τα προβλεπόμενα πιστοποιητικά πριν από τη διαδικασία και συγκεκριμένα σήμερα, Δευτέρα, 18 Οκτωβρίου 2021 και ώρα 11:00’.

Ωστόσο, μέλη της Αντιπολίτευσης δεν το έπραξαν. Ταυτόχρονα όμως, προκαλεί έκπληξη και το γεγονός ότι, παρά το ότι γνωρίζουν καλά τις διατάξεις της Εγκυκλίου που οι ίδιοι επικαλέστηκαν, αλλά και τον κίνδυνο να κηρυχθεί μη νόμιμη η Συνεδρίαση, τουλάχιστον ένας σύμβουλος της Αντιπολίτευσης δήλωσε μη εμβολιασμένος και ότι δε διαθέτει πιστοποιητικό νόσησης.

Είναι πλέον φανερό ότι αρνούνται να είναι συνεπείς στα όσα οι ίδιοι προέβαλαν ως επιχειρήματα προκαλώντας μάλιστα εκτεταμένη συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Αρνούνται να είναι συνεπείς στην ίδια τους την υπογραφή και στο αίτημα που υπέβαλλαν.

Αποδεικνύεται περίτρανα ότι εμπαίζουν τους θεσμούς, τις διαδικασίες και κατ’ επέκταση το Ναυπακτιακό λαό. Λυπούμαστε ιδιαίτερα για αυτό”.

Σε νέα ανακοίνωση – απάντηση,  η «Ενωτική πρωτοβουλία» απαντά στην «Συνεργασία πολιτών»:  

«Μας αιφνιδίασε είναι η αλήθεια, χθεσινή  απάντηση της παράταξης της «συνεργασίας πολιτών», από την οποία προέρχεται ο δήμαρχος, κάτι που λόγω ένδειας επιχειρημάτων συνήθως το αποφεύγει. Τους ξύπνησε  μετά από δυο χρόνια ανυπαρξίας,  η απογοήτευση και ο θυμός του κόσμου και φαίνεται ότι αποφάσισε να ψελλίσει δυο τρεις ανακρίβειες για τα τελευταία τεκταινόμενα, απαντώντας στην τελευταία  ανακοίνωση μας, σχετικά με το  πως κατάφεραν  να μετατρέψουν το σχεδιασμένο έργο του τουριστικού καταφυγίου σε παγκάκια για την παραλία.

Ας  τα πάρουμε ένα ένα τα «μυθεύματα» κατά την ανακοίνωσή τους:

Πραγματικότητα 1^η . Τουριστικό καταφύγιο

Μελετήσαμε, σχεδιάσαμε  και εξασφαλίσαμε  την πρώτη του χρηματοδότηση  από το  διακρατικό πρόγραμμα Interreg. Το σημαντικό όμως είναι ότι το έργο, εντασσόμενο στο πρόγραμμα, ταυτόχρονα η Περιφέρεια το ενέταξε στις βασικές υποδομές της και  διεθνοποιήθηκε  μέσω της εταιρικής σχέσης με τους υπόλοιπους φορείς της Ιταλίας κλπ. Με προβλεπόμενη συνέχιση της χρηματοδότησης του ως βασικό περιφερειακό έργο, σταδιακά στην διάρκεια της υλοποίηση στου, ώστε έως το 2023 να καταστεί ολοκληρωμένο και λειτουργικό. Λαμπρό παράδειγμα ο Δήμος Βόνιτσας εξασφάλισε 4.000.000€ από την Περιφέρεια για το δικό της τουριστικό καταφύγιο. Αντίθετα εσείς, ζητήσατε και πήρατε 2.000.000€ για να αλλάξετε τις πλάκες της πλατείας Τζαβελαίων στο κεφαλόβρυσο.  Αλήθεια τώρα, στη θέση τουριστικού καταφυγίου θα μπει το μελλούμενο αλιευτικό  που σας τάξανε ή η ανάπλαση με το πράσινο και τα παγκάκια της;

Πραγματικότητα 2^η: Οικόπεδο 3^ου Δημοτικού Σχολείου Ναυπάκτου.

Η αναζήτηση οικοπέδου για το σχολείο  ξεκίνησε από το 2009 και υποδείχθηκε από ανεξάρτητη επιτροπή στον τότε δήμαρχο κ. Παπαθανάση, το συγκεκριμένο οικόπεδο. Επειδή όμως δεν προχώρησε η διαδικασία απόκτησης του, αλλά και για να κριθεί εκ νέου η αναγκαιότητα στέγασης του σχολείου, σχηματίστηκε αντίστοιχη επιτροπή του νόμου 513/1976 όπως τροποποιήθηκε μεταγενέστερα, με απόφαση του δημάρχου Τάκη Λουκόπουλου, στις 08/05/2015. Η επιτροπή συνεδρίασε στις 15 Ιανουαρίου 2016 και  αποτελούταν 1)από τον Δ/ντη Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Αιτωλοακαρνανίας, 2)από αρχιτέκτονα μηχανικό της « Κτιριακές Υποδομές ΑΕ», Διάδοχο του Οργανισμού Σχολικών Κτηρίων, 3)Έναν δημοτικό σύμβουλο του Δήμου μας, 4)εκπρόσωπο της Διεύθυνσης Υγείας και 5) εκπρόσωπο της Δ.Ο.Υ. Μεσολογγίου.

Η Επιτροπή αυτή αφού τεκμηρίωσε την αναγκαιότητα ανέγερσης νέας σχολικής μονάδας, κάνοντας σύγκριση ανάμεσα σε τέσσερις προτεινόμενες τοποθεσίες, αποφάσισε ομόφωνα  και υπέδειξε ως καταλληλότερο για την ανέγερση του σχολείου το ίδιο οικόπεδο που είχε υποδειχθεί και το 2009, και αγοράστηκε σύμφωνα με τις κατά το νόμο διαδικασίες. Συμπληρωματικά, η  λύση αυτή ήταν διαχρονικά και η προτιμώμενη  από τους γονείς και κηδεμόνες των μαθητών του σχολείου.

Έκτοτε ξεκίνησε ο μαραθώνιος της έγκρισης ειδικού ρυμοτομικού σχεδίου για την ανέγερση του σχολείου στον συγκεκριμένο χώρο. Δεκάδες έγγραφα, αδειοδοτήσεις, μελέτες, αποφάσεις, εγκρίσεις από Διευθύνσεις της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, Διευθύνσεις και υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου,  με νέες νομοθεσίες που προέκυπταν στην πορεία, ενέκριναν όλες τις μελέτες και έδωσαν όλες τις αδειοδοτήσεις και το παρέπεμψαν στο ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ,(γνωμοδοτικό όργανο) Αιτωλοακαρνανίας  το οποίο μετά από συνεδρίαση που δεν παρευρεθήκατε ως πολιτικοί εκπρόσωποι του Δήμου, το απέρριψε, με απόφαση δύο γραμμών κάτι που με πολλή χαρά μας ενημερώσατε.

Μετά την κατακραυγή του κόσμου όμως, προστρέξατε στο ΥΠΕΧΩΔΕ και πράγματι το ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ υιοθέτησε τις θέσεις μας και μάλιστα η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου, ενίσχυσε περαιτέρω και λόγω εμπειρίας τα επιχειρήματά μας και το έστειλε για την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.

Αφήσατε όμως τα πράγματα στο έλεος τους και αντί από την πρώτη στιγμή να έχετε αναθέσει νομική   στήριξη ώστε ανά πάσα στιγμή να δοθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις στο   ΣΤΕ, πήρατε είδηση μετά από σχεδόν τρεις μήνες ότι γνωμοδότησε αρνητικά κάτι που περιχαρής πάλι μας ανακοινώσατε. Να σημειώσουμε εδώ ότι από την  γνωμοδότηση του ΣΤΕ(το οποίο παράγει νομολογία)  προκύπτει ότι δεν είχε  στη διάθεσή του ειδικότερες αιτιολογίες και εξηγήσεις για κάποια πράγματα, και αφού δεν δόθηκαν(από ποιόν άραγε;) καταλήγει με τα δεδομένα που είχε έως εκείνη τη στιγμή,  όπως υπογραμμίζει.

Δεν προκάμαμε κύριοι της   να σας τα παραδώσουμε  όλα έτοιμα, μας πρόλαβε το ταλέντο σας στον διαμελισμό της εξουσίας και της διοίκησης του Δήμου. Χωρίς πρόγραμμα, χωρίς αρχές, παρά μόνο με υποσχέσεις και μοίρασμα θώκων κατορθώσατε να αναρριχηθείτε στην εξουσία του Δήμου και να «αδειάσετε» ακόμα και αυτούς που συνέπραξαν ώστε να φθάσετε εκεί. Καθόσον μας αφορά, εμείς θα προσπαθήσουμε  να σταθεί ο Δήμος στα πόδια του και να αποφύγουμε τα χειρότερα που μας επιφυλάσσετε. Η διετία που πέρασε άλλωστε μας προϊδεάζει τι μέλει γενέσθαι. Κάντε κάτι όμως για τον εαυτό σας, να μετριάσετε την απογοήτευση και τον θυμό του κόσμου για την ανυπαρξία σας και  την ανεπάρκειά σας.»