2,5 φορές μεγαλύτερος ο συντελεστής δόμησης, στο πιο μεγάλο τμήμα του παραδοσιακού οικισμού της Ναυπάκτου.

Παράλληλα παίρνονται μέτρα για την προστασία του παραδοσιακού χαρακτήρα της πόλης.

Στο τεύχος Δ, με αριθμό 198/25-4-2019 του Φύλλου της Εφημερίδας της Κυβέρνησης, δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα με τίτλο:

«Επανακαθορισμός όρων και περιορισμών δόμησης και καθορισμός χρήσεων γης στο παραδοσιακό τμήμα της πόλης της Ναυπάκτου» .

Φτάνει έτσι στο τέλος μια ταλαιπωρία είκοσι χρόνων για την πόλη της Ναυπάκτου. Στον τομέα Γ του παραδοσιακού τμήματος (που είναι και ο μεγαλύτερος) ο συντελεστής δόμησης αυξάνει από το 0,5 στο 1,2. Αυτό σημαίνει ότι σε οικόπεδο 150 τ.μ. η δόμηση μπορεί να φθάσει στα 180 τ.μ., ενώ με το προηγούμενο πολεοδομικό καθεστώς έφθανε μόλις στα 75 τ.μ. Επρόκειτο για ένα περιορισμό παράλογο, που δεν τον δέχθηκε ποτέ ο Δήμος Ναυπάκτου (και ο μετέπειτα Δήμος Ναυπακτίας), και σε καμία περίπτωση δεν προστάτευε τον παραδοσιακό χαρακτήρα της πόλης. Αντίθετα δημιουργούσε πολλά και σοβαρά προβλήματα.

Το τελικό Προεδρικό Διάταγμα το επεξεργάστηκαν τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, αφού αφορά σε παραδοσιακό οικισμό και αρχαιολογικό χώρο. Η επεξεργασία του ολοκληρώθηκε  τον Αύγουστο του 2017. Παράλληλα έγιναν αποδεκτές και οι παρατηρήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με την απόφασή του, με αριθμό 177 του 2018 και συμπληρωματικά με την 20 του 2019.

Μπορούμε σήμερα να πούμε με σιγουριά, ότι έγινε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για τη Ναύπακτο.

Πιο αναλυτικά:

Το νέο διάταγμα καθορίζει τους τομείς Α, Β, Γ, και Δ στο παραδοσιακό τμήμα της πόλης. Ο τομέας Α, που είναι ουσιαστικά το κομμάτι που είναι ο κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος του κάστρου και ιστορικός τόπος, χωρίζεται σε υποτομείς Α1, Α1β και Α2. Οι τομείς αυτοί αφορούν στους όρους δόμησης. Για τις χρήσεις γης χωρίζεται στους τομείς Α.Κ.1α και Π.Κ.1 και Π.Κ.2 όπως φαίνεται και στους αντίστοιχους χάρτες.

Σε κάθε τομέα καθορίζονται: Η αρτιότητα των οικοπέδων, το ποσοστό κάλυψης, ο συντελεστής δόμησης, το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων, ο αριθμός των ορόφων και κάποιοι επιπλέον περιορισμοί με στόχο να προστατευθεί και να αναδειχθεί ο παραδοσιακός χαρακτήρας της πόλης.

Για τον τομέα Γ που είναι και ο μεγαλύτερος και περιλαμβάνει τα περισσότερα αδόμητα οικόπεδα της πόλης ισχύουν τα εξής:

• Θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα οικόπεδα που έχουν:

Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2000) τ.μ. Ελάχιστο πρόσωπο: εικοσιπέντε (25) μέτρα. Ελάχιστο βάθος: σαράντα (40) μέτρα. Κατά παρέκκλιση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα με τις διαστάσεις και το εμβαδόν που είχαν μέχρι τις 14-8-1976, ημερομηνία δημοσίευσης του από 20-7-1976 π.δ. (ΦΕΚ 235 Δ΄). Επίσης κατά παρέκκλιση θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα οικόπεδα εφόσον την 11-12-1998, έχουν την κατά παρέκκλιση αρτιότητα της ζώνης στην οποία εμπίπτουν σύμφωνα με τις διατάξεις του από 20-7-1976 π.δ. (ΦΕΚ 235 Δ΄).

• Ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου, είναι το 60% και ο συντελεστής δόμησης είναι 1,2
• Το μέγιστο ύψος του κτιρίου είναι 11 μέτρα (χωρίς να υπολογίζεται η στέγη) και τρεις όροφοι.
• Επιβάλλεται η κατασκευή στέγης με κεραμίδια Βυζαντινού ή ρωμαϊκού τύπου, προεξέχουσα από το περίγραμμα του κτιρίου έως 0.50 μ. Το πλάτος των εξωστών και των προστεγασμάτων των καταστημάτων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,60 μ

Στον τομέα Γ, όπως και σε όλο το κηρυγμένο παραδοσιακό τμήμα της πόλης, δηλαδή και στους τομείς Α,Β και Δ υπάρχουν κάποιοι γενικοί περιορισμοί.

• Απαγορεύεται η κατασκευή κτιρίων επί υποστυλωμάτων (PILOTIS).
• Η μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη κτιρίου ορίζεται σε 160 τ.μ. Σε περίπτωση που από τους ισχύοντες όρους δόμησης προκύπτει κτίριο μεγαλύτερης κάλυψης είναι υποχρεωτική η διάσπαση του δικαιούμενου οικοδομικού όγκου σε ανεξάρτητα κτίρια.
• Απαγορεύεται η κατασκευή ορόφων σε εσοχή από την πρόσοψη του κτιρίου και όλοι οι όροφοι αναπτύσσονται υποχρεωτικά σε ολόκληρο το μήκος αυτής. Η δημιουργία εσοχής λόγω μειωμένης κάλυψης ορόφου σε σχέση με το ισόγειο είναι δυνατή μόνον προς την πίσω πλευρά του κτιρίου ή και κατ’ εξαίρεση προς τις τυχόν πλάγιες όψεις αυτού.
• Απαγορεύεται η συνέχιση των οικοδομικών εργασιών που ακολουθούν τις εργασίες του φέροντα οργανισμού και των τοίχων πληρώσεως του κτιρίου, εάν προηγουμένως δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες κατασκευής της στέγης αυτού. Η κλίση της στέγης ακολουθεί τα παραδοσιακά πρότυπα, χωρίς υπέρβαση μεγίστου ύψους 1,50 μ. Υπεράνω της στέγης επιτρέπονται μόνον καπνοδόχοι και κεραίες. Εγκαταστάσεις ηλιακών και φωτοβολταϊκών συστημάτων επί των στεγών των κτιρίων επιτρέπονται μόνον στον τομέα Γ και εφόσον ακολουθούν την κλίση της στέγης και οι συλλέκτες βρίσκονται σε επαφή με αυτήν.
• Απαγορεύονται οι συνεχείς εξώστες καθ’ όλο το μήκος των όψεων των κτιρίων καθώς και οι γωνιακοί εξώστες. Όλοι οι εξώστες αφίστανται υποχρεωτικά τουλάχιστον κατά 0,80 μ. από τις γωνίες των κτιρίων. Απαγορεύεται η κατασκευή προστεγασμάτων και η τοποθέτηση τεντών για κάλυψη των εξωστών. Απαγορεύεται η τοποθέτηση τεντών σε όλους τους χώρους, πλην των ισογείων χώρων παραμονής ατόμων των κέντρων αναψυχής, εστιατορίων κ.λπ..
• Οι περιφράξεις των οικοδομών (τοίχοι, κάγκελα, αυλόθυρες κ.λπ.) κατασκευάζονται ως προς το υλικό, την μορφή και το ύψος κατά τα παραδοσιακά πρότυπα.

Στον τομέα Α η κατά παρέκκλιση αρτιότητα των οικοπέδων φθάνει μέχρι και το 1998, όπως στον τομέα Γ. Η κάλυψη του οικοπέδου στο 60% και μέχρι τα 90 τ.μ. εφ’ όσον δεν υπερβαίνει το 80%. Ο συντελεστής δόμησης στους υποτομείς Α1 και Α2: ογδόντα εκατοστά (0,80). Στον υποτομέα Α1β ορίζεται κλιμακωτά ως εξής: για τα πρώτα 100 τ.μ. ογδόντα εκατοστά (0,80) και για τα υπόλοιπα σαράντα εκατοστά (0,40). Ο επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων είναι δύο. Για τα διώροφα κτίσματα, μη συνυπολογιζομένου του ύψους της στέγης, το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 7,5 μέτρα ή λόγω κλίσεως του εδάφους, τα 8,5 μέτρα. Για τα ισόγεια κτίσματα, μη συνυπολογιζομένου του ύψους της υποχρεωτικής στέγης, σε 4 μέτρα.

Στον τομέα Β το ποσοστό κάλυψης είναι 60%, ο συντελεστής δόμησης 0,8, ο αριθμός των ορόφων δύο και το μέγιστο ύψος των κτιρίων 8,5 μέτρα, συνυπολογίζοντας και το ύψος της υποχρεωτικής στέγης.

Στον τομέα Δ το ποσοστό κάλυψης είναι 50%, ο συντελεστής δόμησης 0,4. Ο επιτρεπόμενος αριθμός ορόφων είναι δύο. Για τα διώροφα κτίσματα, μη συνυπολογιζομένου του ύψους της στέγης, το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 7,5 μέτρα ή λόγω κλίσεως του εδάφους, τα 8,5 μέτρα. Για τα ισόγεια κτίσματα, μη συνυπολογιζομένου του ύψους της υποχρεωτικής στέγης, σε 4 μέτρα.

Στους τομείς Α και Δ, στην περιοχή του κάστρου και του λιμανιού, υπάρχουν μια σειρά από επιπλέον κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται, που συντείνουν στην διατήρηση και ανάδειξη του χαρακτήρα της περιοχής. Ενδεικτικά αναφέρονται:

• Ως γραμμή δόμησης ορίζεται η εν τοις πράγμασι υφιστάμενη εφόσον δεν θίγονται οι θεσμοθετημένοι κοινόχρηστοι χώροι της περιοχής, ύστερα από έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
• Οι ανεγειρόμενες οικοδομές σε οικόπεδα που γειτνιάζουν με τα αρχαία τείχη της πόλης πρέπει να απέχουν από αυτά τουλάχιστον πέντε (5) μέτρα ανεξαρτήτως του σχήματος και του εμβαδού του οικοπέδου.
• Οι οικοδομές ανεξαρτήτως χρήσεως καλύπτονται από στέγη με βυζαντινά ή ρωμαϊκά κεραμίδια, προεξέχουσα από το περίγραμμα του κτιρίου έως 0,50 μ., με ξύλινη κορνίζα.
• Όλες οι εξωτερικές όψεις των κτιρίων κατασκευάζονται είτε από εμφανή λιθοδομή είτε είναι επιχρισμένες με γήινες αποχρώσεις κατά τα παραδοσιακά πρότυπα. Οι τοίχοι αντιστήριξης και περίφραξης κατασκευάζονται είτε από εμφανή λιθοδομή είτε με επένδυση λιθοδομής πάχους κατ’ ελάχιστον 0,25 μ. χωρίς επίχρισμα. Χρησιμοποιούνται τοπικοί λίθοι της περιοχής, οι οποίοι δεν θα είναι ορθογωνικοί ισομεγέθεις και η τοιχοποιία θα προσομοιάζει με αυτήν των παραδοσιακών κτιρίων.
• Απαγορεύεται η εγκατάσταση φωτεινών επιγραφών, καθώς και φωτεινών ή μη διαφημιστικών πινακίδων. Επιτρέπεται μόνον η ανάρτηση ή κατασκευή μη φωτεινών επιγραφών στις προσόψεις των καταστημάτων.
• Τα ανοίγματα θυρών και παραθύρων διατάσσονται στον ίδιο κατακόρυφο άξονα, με αναλογία διαστάσεων ύψους προς πλάτος, των μεν παραθύρων μεγαλύτερης του 1,5, των δε θυρών και προθηκών των 2 περίπου. Οι κύριες θύρες των κτιρίων κατασκευάζονται ξύλινες, ταμπλαδωτές ή καρφωτές. Τα κουφώματα γενικά χρωματίζονται σε μονόχρωμους βαθείς τόνους του καφέ σκούρου, πράσινου, γκρι ανοικτού και κυανού σκούρου.
• Οι εξώστες των οικοδομών δεν καταλαμβάνουν όλο το πλάτος της πρόσοψης αλλά διατάσσονται κατά το δυνατόν μεμονωμένα κατά κούφωμα, ή ανά δύο κουφώματα κατά τον παραδοσιακό τρόπο, χωρίς ιδιαίτερο προστέγασμα και ανεξάρτητα από τα τυχόν υφιστάμενα προστεγάσματα καταστημάτων. Τα κιγκλιδώματα των εξωστών κατασκευάζονται σιδερένια, μαύρου χρώματος και σύνθετης μορφής κατά τα παραδοσιακά πρότυπα.
• Η επίστρωση των σκαλοπατιών στις εξωτερικές σκάλες των οικοδομών σε κοινόχρηστους χώρους, επιτρέπεται μόνο με φυσικές πλάκες, ενώ απαγορεύεται το σχιστό μάρμαρο. Κατά τη διαμόρφωση των κοινοχρήστων χώρων επιτρέπεται μόνο η χρήση φυσικών πλακών, λίθων ή και σκυροδέματος.
•