Στο ίδιο έργο θεατές, με την ιστορία να επαναλαμβάνεται καθώς σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Λάρισα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Μάκης Βορίδης από το βήμα του 8ου Συνεδρίου Αγροτεχνολογίας υποσχέθηκε την εκτροπή του Αχελώου, Αγιοβασιλιάτικο  δώρο προς τον κάμπο της Θεσσαλίας.

Από τις πρώτες ημέρες της θητείας του ο πρωθυπουργός είχε προαναγγέλλει την μερική εκτροπή του Αχελώου για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης και την επίλυσης της λειψυδρίας του θεσσαλικού κάμπου, αλλά τότε πέρασε στα «ψιλά».

Ποτέ στην Ελληνική Ιστορία, ένα τόσο μεγάλο έργο δεν προκάλεσε τόσες πολλές και έντονες αντιπαραθέσεις και δεν οδηγήθηκε σε τόσα αδιέξοδα, ακόμη και στα χρόνια που το χρήμα από την ΕΕ έρεε άφθονο και οι πολιτικές εξουσίες στήριζαν και προωθούσαν την υλοποίησή του.

Το έργο έχει επανειλημμένα ακυρωθεί από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας. Λογικά μιλώντας πάντα, αυτό το έργο θα έπρεπε να σταματήσει.  Λάθος!

Στην Ελλάδα, ένα έργο που έχει ακυρωθεί δικαστικά 6 φορές, επειδή παραβιάζει τη νομοθεσία της Ελλάδας και της ΕΕ, συνεχίζει να υπάρχει.

Ως πολιτικό όραμα, κυβερνητική πολιτική, ως προγραμματισμός της διοίκησης.

Μέρος του μάλιστα έχει ολοκληρωθεί. Και τώρα έρχεται η πολιτεία να «τακτοποιήσει» τα…  ζητηματάκια νομιμότητας εκείνου του μέρους που έχει κατασκευαστεί, να ξεκινήσει τη λειτουργία του, και να σπείρει παντού δημαγωγικά διλήμματα: «εντάξει, η αυθαιρεσία έγινε, αλλά το έργο κατασκευάστηκε και ξοδεύτηκαν αμέτρητα δημόσια εκατομμύρια και έχουμε οικονομική κρίση, οπότε ας λειτουργήσει, ακόμα και χωρίς ξεκάθαρο αναπτυξιακό όφελος».

Στην Ελλάδα, μπαίνουν στην ίδια πολιτική ζυγαριά το κράτος δικαίου και καθαρών κανόνων που δεν έχουμε, με το χρήμα που επίσης δεν έχουμε, επειδή – μεταξύ άλλων – το σπαταλήσαμε σε αντιαναπτυξιακά έργα εντυπωσιασμού.

Αυτό το έργο που καθρεφτίζει όλη τη διαχρονική διαφθορά της σπατάλης, της αλαζονείας και της περιφρόνησης για την ανάγκη της χώρας για υγιή ανάπτυξη με καθαρούς κανόνες, είναι η εκτροπή του Αχελώου.

«Έργο»  με… ιστορία και επιπτώσεις

Ο Αχελώος είναι το δεύτερο σε μήκος ποτάμι που πηγάζει μέσα στην Ελλάδα (220 χιλιόμετρα) και το πρώτο σε παροχή νερού. Πηγάζει στην οροσειρά της Πίνδου, σε ύψος 1.880 μέτρων, περνάει μέσα στο νομό Τρικάλων, διέρχεται από τα σύνορα Καρδίτσας, Άρτας, Αιτωλοακαρνανίας, Ευρυτανίας, διασχίζει την πεδιάδα του Αγρινίου και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος.

Το 1983, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, εξαγγέλθηκε για πρώτη φορά η εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου, για τη μεταφορά 1,1 δισ. κυβικών μέτρων νερού το χρόνο προς τη Θεσσαλία. Αργότερα, μετά από διαβουλεύσεις και παρεμβάσεις, η μεταφορά νερού μειώνεται στα 600 εκατ. κ.μ. και στη συνέχεια στα 250 εκατ. κ.μ.

Το 1985 έγινε η έναρξη της κατασκευής του Υδροηλεκτρικού Σταθμού της Μεσοχώρας από τη ΔΕΗ, ενώ το 1987 προκηρύχθηκε διαγωνισμός για το συνολικό έργο της εκτροπής και υπεγράφη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία, που ακυρώθηκε όμως το 1993 από την τότε κυβέρνηση της ΝΔ.

Το 1994 ανακοινώθηκε η «μικρή εκτροπή» που προέβλεπε μεταφορά της μισής ποσότητας νερού, δηλαδή 600 εκατ. κ.μ. ετησίως.

Από το 2010, αναφέρεται πως η εκτρεπόμενη ποσότητα δεν θα υπερβαίνει τα 250 εκατ. κ.μ. νερού. Όμως, οι διαστάσεις των φραγμάτων και ταμιευτήρων παραμένουν αναλλοίωτες από το αρχικό σχέδιο της «μεγάλης εκτροπής».

Από την πρώτη εξαγγελία του έργου το 1983, μέχρι και σήμερα, οι υποσχέσεις για ολοκλήρωση των έργων από τις εκάστοτε κυβερνήσεις «πήγαιναν κι έρχονταν», αλλά οι εργασίες στον Αχελώο προχωρούσαν βασανιστικά αργά και με συνεχείς διακοπές, καθώς ήταν διαρκείς οι παρεμβάσεις προς το ΣτΕ και προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Με αρχή το 1991, στο ΣτΕ έχουν γίνει πολλές προσφυγές, ενώ σχετικές αποφάσεις έχουν εκδοθεί τις χρονιές 1994, 2000, 2005, 2006, 2009, 2010 και 2011. Τον Οκτώβρη του 2009, στάλθηκαν από την Ολομέλεια του ΣτΕ 14 ερωτήματα στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (μετέπειτα Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης) τα οποία απαντήθηκαν το Σεπτέμβρη του 2012, επηρεάζοντας καταλυτικά μία ακόμα αρνητική απόφαση του ΣτΕ το 2014.

Οι επιπτώσεις από την εκτροπή θα είναι τεράστιες, ειδικά για τα ευαίσθητα λιμναία οικοσυστήματα που τροφοδοτούνται από τον Αχελώο, δηλαδή την Τριχωνίδα και τη Λυσιμαχεία. Με δεδομένο ότι οι ελάχιστες οικολογικές τους ανάγκες σε νερό δεν έχουν επιστημονικά προσδιοριστεί, είναι άγνωστο αν το καλοκαίρι και σε περιόδους ξηρασίας θα είναι δυνατή η τροφοδότησή τους.

Ταυτόχρονα, η Θεσσαλία δεν χρειάζεται τον Αχελώο για να αρδευτεί. Η Θεσσαλία έχει άμεση και απόλυτη ανάγκη από έργα προστασίας και σωστής διαχείρισης των υδάτινων πόρων που διαθέτει, καθώς και από αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, ειδικά υπό τις συνθήκες διαμορφώνονται από την κλιματική αλλαγή και τις νέες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η εκτροπή είναι απλά στάχτη στα μάτια αγροτών που απεγνωσμένα ψάχνουν για λύσεις στα προβλήματα που επί δεκαετίες προκαλεί η σπατάλη και κακοδιαχείριση των νερών του θεσσαλικού κάμπου.

Τα μισοτελειωμένα έργα στην Πίνδο, το φράγµα της Συκιάς, η τεράστια σήραγγα του Πευκόφυτου και το φράγµα της Μεσοχώρας, το οποίο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και κόστισε στη ΔΕΗ σχεδόν 500 εκατομμύρια ευρώ, είναι μνημεία μιας εκτεταμένης περιόδου με πολιτικές που θυσίαζαν το συλλογικό συμφέρον στον βωμό μιας αμφιλεγόμενης φιλοσοφίας ανάπτυξης και δεν υπολόγιζαν το περιβαλλοντικό κόστος, ούτε γνώριζαν τη σημασία των όρων Αειφορία και Βιώσιμη Ανάπτυξη.