Τα τελευταία τρία χρόνια, το Συμβούλιο της Επικρατείας με σειρά αποφάσεών του επέβαλε στις πολεοδομίες την εφαρμογή της νομοθεσίας για την εκτός σχεδίου δόμηση, επιτρέποντάς τη μόνο εκεί όπου υπάρχει ελάχιστη αρτιότητα και «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη οδό.
Η «στόχευση» των αποφάσεων του ΣτΕ και σε συγκεκριμένες πολεοδομίες που παρέκαμπταν συστηματικά τον κανόνα (που ισχύει από το 1985 και εξειδικεύτηκε το 2003) είχε ως αποτέλεσμα οι πολεοδομίες να «μαζευτούν» και να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των οικοδομικών αδειών που εκδίδονται σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Με τις νέες ρυθμίσεις που παρουσιάστηκαν χθες στο υπουργικό συμβούλιο, το υπουργείο Περιβάλλοντος θα έρθει όχι μόνο να επαναφέρει αλλά να «απογειώσει» την εκτός σχεδίου δόμηση, ιδίως στα οικόπεδα που άλλαξαν χέρια την τελευταία πενταετία.
Σύμφωνα με πληροφορίες (καθώς οι ρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη δοθεί στη δημοσιότητα), οι νέες διατάξεις θα αφορούν δύο κατηγορίες οικοπέδων: όσα «δημιουργήθηκαν» (λ.χ. μέσω κατατμήσεων) έως τον Μάιο του 1985 και όσα «δημιουργήθηκαν» από τον Ιούνιο του 1985 έως και το τέλος του 2003. Και στις δύο περιπτώσεις θα «αναγνωρίζονται» οι οδοί (δηλαδή θα προσφέρουν δυνατότητα δόμησης στα παρόδια οικόπεδα) που υπήρχαν τον Ιούλιο του 1977. Επιπλέον, το ελάχιστο πρόσωπο σε αναγνωρισμένη οδό μειώνεται από τα 25 μ. στα 3,5 μέτρα.
Για να εκδοθεί οικοδομική άδεια:
- Στα οικόπεδα προ του 1985 δεν είναι καν απαραίτητο το «πρόσωπο» 3,5 μέτρων σε οδό υφιστάμενη το 1977, αλλά αρκεί και η ύπαρξη δουλείας διόδου, προϋφισταμένης του 1985.
- Στα οικόπεδα του 1985-2003, το «πρόσωπο» του οικοπέδου πρέπει να είναι σε οδό υφιστάμενη το 1977, η οποία να συνδέεται με κοινοτική ή άλλη αναγνωρισμένη οδό. Ο δρόμος πρέπει να έχει αντιμετωπιστεί από τους δήμους ή την περιφέρεια ως δημόσιος, δηλαδή ακόμη και αν δεν είχε διανοιχτεί (παράνομα) από κρατικό φορέα αλλά από ιδιώτη, να έχει (κάποια στιγμή, όχι απαραιτήτως το 1977) ασφαλτοστρωθεί από το Δημόσιο ή να διέρχεται από αυτόν δίκτυο κοινής ωφελείας.
Πολλαπλασιάζεται το δίκτυο των δρόμων δίπλα στους οποίους κάποιος θα μπορεί να χτίσει, και με «υποσχετική» για περαιτέρω αύξηση.
Τι σημαίνει αυτό; Η ρύθμιση αυτή ουσιαστικά πολλαπλασιάζει το δίκτυο των δρόμων δίπλα στους οποίους κάποιος θα μπορεί να χτίσει – και μάλιστα με «υποσχετική» για περαιτέρω αύξηση, καθώς το υπουργείο έχει αναθέσει σε μεγάλο μελετητικό γραφείο την αποτύπωση όλου του οδικού δικτύου της χώρας. Περαιτέρω, δεν αφορά μόνο τα παρόδια οικόπεδα, αλλά επεκτείνεται μέσω δουλειών διόδου για την «εξυπηρέτηση» μεγαλύτερου αριθμού περιπτώσεων.
Τέλος, η μείωση του ελάχιστου «προσώπου» του οικοπέδου σημαίνει ότι ακόμη και οικόπεδα-φέτες θα μπορούν να χτιστούν, εφόσον έχουν κατάλληλη αρτιότητα.
Η επιλογή αυτή παρακάμπτει τη νομολογία του ΣτΕ και τις διαχρονικές εξαγγελίες της πολιτείας περί περιορισμού τής εκτός σχεδίου δόμησης. Αντιθέτως προάγει την παρόδια δόμηση στην ύπαιθρο, δημιουργώντας άτυπους γραμμικούς οικισμούς – μια επιλογή σπάταλη, όχι μόνο για το τοπίο, αλλά και σε οικονομικό επίπεδο.
Ως αυτά να μην ήταν αρκετά, το υπουργείο επιφυλάσσει προνομιακή μεταχείριση σε όσα παλαιά οικόπεδα (προ του 1985) άλλαξαν χέρια την τελευταία πενταετία, απελευθερώνοντας πλήρως την οικοδόμησή τους. Σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, η σχετική ρύθμιση προβλέπει ότι μπορεί να χτιστεί οποιοδήποτε άρτιο οικόπεδο χωρίς αναγνωρισμένη οδό και χωρίς τις προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν για τα οικόπεδα έως το 2003, αρκεί στη συμβολαιογραφική πράξη να έχει αναφερθεί… ότι το οικόπεδο είναι άρτιο και οικοδομήσιμο.