Στόχος του ΣΒΑΚ (Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας) είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής και των μετακινήσεων των δημοτών, με το πλάνο δράσης να προβλέπει θεματικές διαβουλεύσεις με τη μορφή εργαστηρίων που διοργανώνονται, όσο και διαδικτυακών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν, ώστε το περιεχόμενο του ΣΒΑΚ να αποτελέσει προϊόν συμμετοχικών διαδικασιών που λαμβάνουν υπόψη το σφυγμό της τοπικής κοινωνίας.
Πλέον , το ΣΒΑΚ Ναυπάκτου παραδόθηκε στον Δήμο ως ένα εργαλείο για τον σχεδιασμό στο μέλλον. Πρόκειται για το «Master plan» του Δήμου το οποίο είναι το προαπαιτούμενο, ώστε τα επόμενα χρόνια ο Δήμος Ναυπακτίας να εντάσσει σε χρηματοδοτήσεις τα διάφορα έργα που έχει σχεδιάσει .
Η χρησιμότητα και η στρατηγική για τις δράσεις – στοχεύσεις του ΣΒΑΚ, ως «εργαλείο» που θα χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία της πόλης που οι πολίτες επιθυμούν, είναι δεδομένη.
Σήμερα, το τελικό σχέδιο, μετά την διαβούλευση την παρουσίασή του, τις διαδικασίες παρακολούθησης και την δέσμευση υλοποίησής του από τον Δήμο Ναυπακτίας είναι γεγονός.
Ας δούμε τα μέτρα που περιλαμβάνει το ΣΒΑΚ Ναυπάκτου.
Η λίστα των δώδεκα μέτρων
Με στόχο την αναβάθμιση των υποδομών εξυπηρέτησης των ήπιων μορφών μετακίνησης στο ιστορικό κέντρο της πόλης, δηλαδή της πεζής μετακίνησης και του ποδηλάτου, δίνοντας έμφαση στην κατασκευή αποκλειστικών υποδομών το σχέδιο περιλαμβάνει —προτείνει τα ακόλουθα μέτρα:
- Αναβάθμιση οδικού δικτύου 2. Ανάπτυξη βασικού δικτύου προσβασιμότητας 3. Διατάξεις Μετριασμού της Μηχανοκίνητης Κυκλοφορίας 4. Βελτίωση υποδομών ποδηλάτου – Ανάπτυξη δικτύου ποδηλατοδρόμων 5. Σύστημα κοινόχρηστων ποδηλάτων 6. Οργάνωση στάθμευσης 7. Υποστήριξη της δημόσιας συγκοινωνίας 8. Διαμόρφωση οδικών τμημάτων περιμετρικά των σχολικών εγκαταστάσεων για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας 9. Διευθέτηση συστήματος αστικών διανομών 10. Αύξηση χρήσης εναλλακτικών καυσίμων 11. Προωθητικές ενέργειες αλλαγής συμπεριφοράς 12. Οργανωμένη πληροφόρηση κατοίκων και επισκεπτών.
Μέτρα 5ετίας και 10ετίας
Να σημειωθεί ότι τα μέτρα χωρίζονται σε μεσοπρόθεσμα με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης 5ετίας και μακροπρόθεσμα με ορίζοντα υλοποίησης την 10ετία.
Ως προς την αναβάθμιση οδικού δικτύου, σε χρονικό ορίζοντα υλοποίησης 5ετίας θα υπάρξει Μελέτη διανοίξεων και αναβαθμίσεων οδών. Σε ορίζοντα 10ετίας εντάσσονται : Κατασκευή υπόγειας σήραγγας της προτεινόμενης παράκαμψης. Λειτουργία οδού Σμ. .Λαουρδέκη ως κύριας συλλεκτήριας, Μεγάλου Αλεξάνδρου (με την προϋπόθεση κατασκευής μαρίνας τουριστικών σκαφών και του Κέντρου Ναυπηγικής Τέχνης), Αγίας Σοφίας και οδού που διέρχεται του χειμάρρου της περιοχής Βαρειά. Διάνοιξη/ λειτουργία οδού η οποία θα ενώνει το Κάστρο με την Ν.Ε.Ο. Ιτέας – Αντιρρίου.
Οργάνωση στάθμευσης
Η στάθμευση αποτελεί μια από τις σημαντικότερες παραμέτρους που επηρεάζουν την κινητικότητα των κατοίκων και επισκεπτών μιας αστικής περιοχής και φυσικά την καθημερινότητά τους, με την πόλη της Ναυπάκτου να «πονάει» στο κομμάτι αυτό.
Οι βασικοί στόχοι της προτεινόμενης Πολιτικής Στάθμευσης στο Δήμο Ναυπακτίας είναι οι ακόλουθοι:
Χρέωση των παρόδιων θέσεων στάθμευσης, σε καθορισμένες περιοχές και ιδίως στο κέντρο. (Πρόταση ελεγχόμενης στάθμευσης ΑΚΕ).
Συνεχής και αυστηρή αστυνόμευση της στάθμευσης ώστε να αποθαρρύνεται η παραβατικότητα. Ενημέρωση και πληροφόρηση των χρηστών για τις διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης και το κόστος χρήσης τους.
Αξιοποίηση στο μέγιστο δυνατό βαθμό της τεχνολογίας στα ζητήματα στάθμευσης, τόσο για τους χρήστες όσο και για τον Δήμο και τους διαχειριστές της στάθμευσης.
Θέσπιση κινήτρων για δημιουργία θέσεων στάθμευσης από ιδιώτες σε τοποθεσίες που ευνοούν την μετεπιβίβαση σε οχήματα δημοσίων συγκοινωνιών ή και σε ποδήλατα και κινήτρων προς χρήστες ιδιωτικών οχημάτων για μετεπιβίβαση σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ).
Οι προτεινόμενες βάσει του ΣΒΑΚ θέσεις στάθμευσης είναι οι ακόλουθες:
Θέση Α: Αποτελεί χώρο στάθμευσης ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Ναυπάκτου, κοντά στην οικονομική υπηρεσία του Δήμου και είναι χώρος τριών επιπέδων. Ήδη ο χώρος αυτός έχει διαμορφωθεί.
Θέση Β: Χώροι στάθμευσης στις εισόδους – πύλες του Κάστρου για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών.
Θέση Γ: Χώρος στάθμευσης στη συμβολή των οδών Καθόδου Δωριέων και Μεγ. Αλεξάνδρου.
Θέση Δ: Τρεις χώροι στάθμευσης στη συμβολή των οδών Αθ. Νόβα και Εθνικής Αντιστάσεως και στην οδό Αθ. Νόβα απέναντι από το Παπαχαραλάμπειο Εθνικό Στάδιο.
Θέση Ε: Δύο χώροι στάθμευσης στη συμβολή των οδών Αθηνών και Ειρήνης και Φιλίας με σκοπό την εξυπηρέτηση κατοίκων και επισκεπτών που εισέρχονται στην πόλη από την ανατολική είσοδο
Θέση ΣΤ: Χώρος στάθμευσης στη συμβολή των οδών Ασημακοπούλου – Θέρμου – Εθ. Συμφιλίωσης.
Δημιουργία 158 θέσεων ελεγχόμενης στάθμευσης στην κεντρική περιοχή της πόλης της Ναυπάκτου, η οποία περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής μελέτης του Ανοικτού Κέντρου Εμπορίου “OPEN MALL”. Χωροθετούνται θέσεις:
Εσοχές στην οδό Αθηνών (Κεφαλόβρυσο έως Πλ. Φαρμάκη) Εσοχή οδού Αρβανίτη Εσοχές Θ. Νόβα Εσοχές Πλ. Πιά Εσοχές Π. Ρήγα Οδός Ψαρού (Πλ. Φαρμάκη έως Ν. Μπότσαρη) Οδός Ιλ. Τζαβέλλα (Πλ. Φαρμάκη έως Πλ. Λιμένα).
Ανάπτυξη δικτύου ποδηλατοδρόμων
Έχοντας ως αφετηρία του σχεδιασμού το δίκτυο ποδηλατοδρόμων στο κέντρο της Ναυπάκτου (οδός Παπαχαραλάμπους, Νότης Μπότσαρη, Ιντζέ, Ιλ. Τζαβέλα) και στο παραλιακό της μέτωπο (οδός Ναυμαχίας, Καθόδου Δωριέων), δημιουργείται η ανάγκη σύνδεσης των εν λόγω περιοχών με τα υπόλοιπα σημεία ενδιαφέροντος και τις γειτονιές της πόλης. Με τον τρόπο αυτό θα υλοποιηθεί ένα ευρύτερο δίκτυο.
Στο κέντρο της πόλης του Ναυπάκτου (περιοχή ανάπλασης στο λιμάνι της πόλης), στο υφιστάμενό και προτεινόμενο δίκτυο οδών ήπιας κυκλοφορίας (μέτρο 3 του ΣΒΑΚ) και στο πολιτιστικό μονοπάτι (στα σημεία που επιτρέπεται από την μορφολογία) το ποδήλατο μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια στο οδόστρωμα χωρίς την ανάγκη δημιουργίας αποκλειστικής υποδομής.
Το μέτρο αυτό απαιτεί την κατασκευή θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων. Η κατασκευή των συγκεκριμένων θέσεων θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στο σύνολο των σημείων ενδιαφέροντος της πόλης και κυρίως: Στην πλατεία Λιμένος Στις αθλητικές εγκαταστάσεις Στο χώρο του θεάτρου Στα σχολικά συγκροτήματα Στα δημόσια κτήρια.
Δημόσια συγκοινωνία (Ορίζοντας 5ετίας)
Διαδρομή Α: Σύνδεση της πόλης της Ναυπάκτου (Αθ. Νόβα, Νότη Μπότσαρη, Ιντζέ, Θεμ. Νόβα, Ρήγα, Αθηνών, Ιλ. Τζαβέλλα) με τις περιοχές του Ξηροπήγαδου, της Λυγιάς και του υπεραστικού σταθμού ΚΤΕΛ. Αναβάθμιση του 25% των υφιστάμενων στάσεων
Δημιουργία ηλεκτρονικής ιστοσελίδας για την πληροφόρηση των μετακινούμενων.
Με ορίζοντα υλοποίησης 10ετίας προβλέπεται:
Επέκταση διαδρομής Α στο δυτικό τμήμα της πόλης (έως Πλατανίτη)
Διαδρομή Β: Δημιουργία διαδρομής κατά μήκος των οδών (Αθ. Νόβα, Νότη Μπότσαρη, Ιντζέ, Θεμ. Νόβα, Ρήγα, Αθηνών, Αθάνα, Ιλ. Τζαβέλλα).
Αναβάθμιση του 50% των στάσεων. Εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας για εφαρμογή συστήματος DRT για τους απομακρυσμένους οικισμούς.
Ευαισθητοποίηση – ενημέρωση των πολιτών
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο κομμάτι αυτό που πρέπει να αφορά όλες τις κατηγορίες κινητικότητας με στόχο την ολοκληρωμένη προσέγγιση του ζητήματος.
Το ΣΒΑΚ προτείνει:
Ενημερωτικές ημερίδες σε συλλόγους και εκπαιδευτικές δομές. Εκστρατείες και Κίνητρα προώθησης της ποδηλασίας.
Εκστρατείες και Κίνητρα προώθησης της πεζής μετακίνησης. Εκστρατείες προώθησης των ΜΜΜ. Εκστρατείες οδικής ασφάλειας με θέμα την ταχύτητα.
Προσωρινή (εποχιακή) πεζοδρόμηση κεντρικών εμπορικών οδών. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας – Ημέρα χωρίς αυτοκίνητο.
Ένα στρατηγικό σχέδιο — εργαλείο
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας Ναυπάκτου ξεκίνησε επί δημοτικής αρχής Τάκη Λουκόπουλου και με πρόταση του τότε αντιδημάρχου τεχνικών υπηρεσιών αείμνηστου Κώστα Καρακώστα. Ήρθε να ωριμάσει μετά από μια πενταετία και βασίζεται σε μια προσεκτική αξιολόγηση – εξέταση της υφιστάμενης κατάστασης, διαμορφώνοντας ένα επίπεδο αναφοράς, έναντι του οποίου μπορεί να μετρηθεί η μελλοντική πρόοδος και καθορίζοντας στόχους για την καθοδήγηση της υλοποίησης του σχεδίου.
Το ΣΒΑΚ είναι ένα στρατηγικό σχέδιο και όχι μία μελέτη πολεοδομικού, κυκλοφοριακού, συγκοινωνιακού ή περιβαλλοντικού χαρακτήρα. Ένα σχέδιο που παράγει ένα συγκεκριμένο όραμα για τις μεταφορές και την κινητικότητα σε μία δεδομένη περιοχή μελέτης (Ναύπακτος), με δεδομένους στόχους και αναλυτική περιγραφή πλαισίου μέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των κατοίκων της περιοχής.
Το όραμα αυτό μπορεί να έχει ορίζοντα 5ετίας, 10ετίας ή 20ετίας και οφείλει να παρακολουθείται και αξιολογείται διαρκώς ως προς το ποσοστό ολοκλήρωσής του.
Ένα πραγματικά χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του Δήμου Ναυπακτίας καθώς όπως αναφέραμε και στην αρχή, πλέον κανένα έργο στο μέλλον δεν θα βρίσκει χρηματοδότηση αν δεν περιλαμβάνεται και αιτιολογείται η χρήση και η βιωσιμότητά του μέσα από το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας — ΣΒΑΚ.