– Εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη από τον πρώτο γύρο με δύο προϋποθέσεις:  Να συγκεντρώνει τουλάχιστον 40 % -Διαφορά τουλάχιστον 5 % από τον δεύτερο.

– Κατάργηση της απλής αναλογικής για την εκλογή δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων.

– Μείωση κατά 30 % του αριθμού των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων.

Τρεις εκλογικούς νόμους θα φέρει προς ψήφιση εντός του 2020 η Κυβέρνηση.

Ο πρώτος ψηφίζεται στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Πέμπτη και καταργεί την απλή αναλογική, καθιερώνοντας παράλληλα κλιμακωτό μπόνους για το πρώτο κόμμα.

Ο δεύτερος σχεδιάζεται προσεκτικά από το υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το πρωθυπουργικό επιτελείο, και αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Ο τρίτος, που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο επεξεργασίας ακόμη, αφορά τις ευρωεκλογές. «Πρόθεσή μας είναι τα πάντα να ξεκαθαρίσουν γρήγορα, κάτι που αποτελεί επιλογή αξιοπιστίας και ευθύνης για εμάς», τονίζει ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος, που εξηγεί ότι επελέγη συνειδητά να έρθουν όλοι οι εκλογικοί νόμοι μέσα στον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης, ώστε να γνωρίζουν όλοι τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού πολύ πριν από τις κάλπες και να μην υπάρξει κανένας απολύτως αιφνιδιασμός.

Η αρχή, μάλιστα, όπως τονίζει, έγινε το 2019 με το πιο δύσκολο νομοθέτημα, αυτό της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, που εκ του Συντάγματος απαιτούσε 200 ψήφους για την επικύρωσή του.

Σε σχέση με τις περιφέρειες και τους δήμους, δεν είναι μόνο το εκλογικό σύστημα που αλλάζει. Ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, με τους συνεργάτες του και με την αρωγή του υφυπουργού Θεόδωρου Λιβάνιου, επεξεργάζονται βαθιές τομές στον τρόπο εκλογής των «αρχόντων» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις οποίες θα συζητήσουν διεξοδικά με τους εκπροσώπους της ΚΕΔΕ και της ΕΝΠΕ.

Στο βασικό σενάριο που φέρεται να εξετάζεται οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες να εκλέγονται από τον πρώτο γύρο, με ποσοστό 40%, αντί της απόλυτης πλειοψηφίας του 50%. «Όταν κάποιος εκλέγεται πρωθυπουργός με 40%, γιατί να μην εκλέγεται και δήμαρχος;» , τονίζει χαρακτηριστικά κυβερνητικά στέλεχος.

Εξετάζεται, όμως, παράλληλα, να μπει και μια δεύτερη προϋπόθεση: Η διαφορά του πρώτου υποψήφιου δημάρχου με τον δεύτερο να είναι τουλάχιστον 5%.

Μόνο, δηλαδή, με 40% και 5 μονάδες διαφορά από τον επόμενο θα εκλέγεται δήμαρχος από τον πρώτο γύρο.

Θυμίζουμε ότι το 2006 είχε νομοθετηθεί για πρώτη φορά ρύθμιση βάσει της οποίας δήμαρχοι και περιφερειάρχες εκλέγονταν όσοι συγκέντρωναν κατ’ ελάχιστο ποσοστό 42%.

Αλλαγές στη λειτουργία των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων

Σημαντικές τομές θα γίνουν και στον τρόπο λειτουργίας των Δημοτικών και των Περιφερειακών Συμβουλίων, αλλά και στην ίδια τη σύνθεσή τους. Υπό επεξεργασία είναι, δηλαδή, και το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού των συμβούλων, ακόμα και κατά 30%.

Χαρακτηριστικό είναι ότι στις τελευταίες εκλογές υπήρχαν σε όλη την επικράτεια 69.821 υποψήφιοι δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι και 7.668 υποψήφιοι περιφερειάρχες και περιφερειακοί σύμβουλοι. Όπως επισημαίνει, στέλεχος που ασχολείται με την κατάρτιση του νομοσχεδίου, ο Δήμος Αιγάλεω έχει 41 δημοτικούς συμβούλους και η Νέα Υόρκη 51!

Με τη μεταρρύθμιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο εσωτερικών, κάθε εκλεγμένος δήμαρχος και περιφερειάρχης θα έχει πλέον την πλειοψηφία στο συμβούλιο, λιγότερο ωστόσο διευρυμένη.

Εξετάζεται, πάντως, και το ενδεχόμενο ο αριθμός των συμβούλων που εκλέγει να εξαρτάται και από το ποσοστό που λαμβάνει ο συνδυασμός του, να αυξάνεται δηλαδή κλιμακωτά ανάλογα με το ποσοστό, στη βάση του μοντέλου που υιοθετεί ο νέος εκλογικός νόμος για τις εθνικές εκλογές.

Άλλη μία προσαρμογή που εξετάζεται στο πρότυπο των εθνικών εκλογών είναι να θεσπιστεί ελάχιστο όριο 3% για την εκλογή δημοτικών συμβούλων από κάποιον συνδυασμό και την είσοδο στο Δημοτικό Συμβούλιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η νομοθετική παρέμβαση τον υπουργείου Εσωτερικών το προσεχές διάστημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν εξαντλείται στον εκλογικό νόμο. Κατόπιν διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των δήμων και των περιφερειών, θα κατατεθεί μια μεγάλη νομοθετική μεταρρύθμιση, με κύριο χαρακτηριστικό την ενδυνάμωση του πρώτου και δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης, με τη μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων.