Τους τελευταίους μήνες της καραντίνας οι περισσότεροι τους περάσαμε βλέποντας ταινίες, ακούγοντας μουσική, διαβάζοντας βιβλία, παρακολουθώντας διαδικτυακά θεατρικές παραστάσεις, κάνοντας ηλεκτρονικές περιηγήσεις σε όλα τα μεγάλα μουσεία του κόσμου.  Ο Πολιτισμός και η Τέχνη μας συντρόφευαν τους δύσκολους μήνες του    εγκλεισμού μας.

Κι όταν λέμε Πολιτισμός και Τέχνη εννοούμε καλλιτεχνικά δημιουργήματα και πίσω από τα δημιουργήματα βρίσκονται άνθρωποι. Δημιουργοί και ένα πλήθος εργαζομένων που δίνουν σάρκα και οστά σε όλα τα δημιουργήματα που μας ψυχαγωγούν και γίνονται καταφύγιο ή     αφετηρία για τα μακρινά ταξίδια της ψυχής και του μυαλού.

Καλλιτέχνες επίσης επιστρατεύθηκαν από την κυβέρνηση και τις τοπικές αρχές, για να μεταδώσουν το δικό τους    εγκάρδιο και εμψυχωτικό μήνυμα, να μας παρακινήσουν να μείνουμε σπίτι και να μείνουμε ασφαλείς. Καλλιτέχνες επιστρατεύονται επίσης για να προβάλλουν τουριστικά τις  ομορφιές της Ελλάδας. Οι αρχές τους αξιοποιούν γιατί είναι ταλαντούχοι και γιατί είναι γνωστοί και μπορούν να μας προσεγγίσουν συναισθηματικά περνώντας καλύτερα το μήνυμα.

Και είναι αλήθεια ότι οι άνθρωποι αυτοί ανταποκρίθηκαν και με το παραπάνω παρόλο που  ο πολιτιστικός και       δημιουργικός τομέας υπήρξε από τους πρώτους που ανεστάλη η λειτουργία του και φαίνεται πως θα είναι από τους τελευταίους που θα επαναλειτουργήσουν και μάλιστα με τέτοιους περιορισμούς ως προς τη συνάθροιση κοινού που πιθανότατα να μην είναι βιώσιμη η λειτουργία του.

Οι άνθρωποι του πολιτισμού, καλλιτέχνες, εργαζόμενοι και επιχειρήσεις, βρίσκονται σε μεγάλη κρίση, εκπέμπουν SOS. Όχι μόνο οι επώνυμοι, αν και ακόμα και αυτοί δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθουν. Κυρίως, όμως, οι χιλιάδες λιγότερο γνωστοί και ανώνυμοι. Όλοι   αυτοί που έχουν μείνει χωρίς κανένα εισόδημα τώρα και δεν ξέρουν πότε θα έχουν ξανά. Και είναι μεγάλος ο κατάλογος των επαγγελμάτων που εξαρτώνται οικονομικά από τον χώρο του πολιτισμού.

Γιατί μπορεί να λέμε ότι ο τουρισμός είναι η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας, στην πραγματικότητα όμως ο πολιτισμός έχει αυτόν τον ρόλο. Η φράση ότι “ο πολιτισμός είναι η  βαριά βιομηχανία της Ελλάδας”, αποδίδεται στη Μελίνα Μερκούρη κατά τη θητεία της στο υπουργείο Πολιτισμού. Ασφαλώς, η ίδια καθώς και όσοι έχουν έκτοτε χρησιμοποιήσει την έκφραση εννοούν ότι ο πολιτισμός προσφέρει οικονομικά και δυνητικά θα μπορούσε να είναι η πιο  βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα.

Ανατρέχοντας στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ανακαλύπτει    κανείς ότι ο σχετικός κλαδος (“Τέχνες, διασκέδαση και ψυχαγωγία, επισκευές ειδών νοικοκυριού και άλλες      υπηρεσίες”), αν και κατά πολύ ευρύτερος όσων εννοούμε λέγοντας “πολιτισμός”, το 2015 εισέφερε μόλις 6,5  δισεκατομμύρια ευρώ στο ελληνικό ΑΕΠ. Παραμελημένος λοιπόν και αναξιοποίητος ένας τεράστιος πλούτος και πριν την πανδημία.

Ωστόσο την περίοδο αυτή της πανδημίας ζούμε  ένα  ακόμα  κοινωνικό «παράδοξο». Ο πολιτισμός μέσα στην κρίση του κορωνοϊού παίζει σημαντικό ρόλο για την    κοινωνική συνοχή και την ανόρθωση του ηθικού της  κοινωνίας και την ίδια στιγμή οι άνθρωποι που υπηρετούν τον χώρο είναι καταδικασμένοι στην ανέχεια.

Η κοινωνία εκδήλωσε μια μορφή αντίδρασης αξιοποιώντας τα μέσα δικτύωσης με το σύνθημα support art   workers.             Η κεντρική εξουσία όμως ακόμα δεν έχει εκλάβει το μήνυμα και δεν έχει αναφερθεί στα μέτρα ουσιαστικής στήριξης αυτού του χώρου από τον οποίο ζουν χιλιάδες άνθρωποι, όχι μόνο αυτοί που φαίνονται, οι επώνυμοι και οι γνωστοί αλλά και όλοι αυτοί που βρίσκονται από πίσω και χωρίς τους οποίους κανένα έργο δεν μπορεί να φτάσει στο κοινό και να εκπληρώσει το σκοπό της   δημιουργίας του.

Ο τρόπος που η κεντρική διοίκηση, αυτή που εντέλει παίρνει αποφάσεις, αποτελεί καθρέφτη και μέτρο των ηθικών αξιών και προτύπων της κοινωνίας, του δικού μας δηλαδή πολιτισμού, αφού εμείς, η πλειοψηφία δηλαδή, τους επιλέγουμε να μας εκπροσωπούν και τους     δίνουμε τη λαϊκή εντολή να ενεργούν και αποφασίζουν προς όφελος μας αποβλέποντας σε ένα κράτος  δικαίου και πρόνοιας.

Γίνε συνδρομητής στην εφημερίδα μας ΕΔΩ,  με 20 ευρώ τον χρόνο.