Η μάστιγα του δημογραφικού προβλήματος που θα χτυπήσει σε λίγα χρόνια την Ευρωπαϊκή και με μεγαλύτερη σφοδρότητα την Ελληνική κοινωνία μας, ως η μεγαλύτερη κοινωνική     κρίση στην ιστορία της ανθρωπότητας, φαίνεται ίσως να απέχει από το σήμερα, όπως η   κλιματική κρίση  που κάποιοι,  δεκαετίες πριν χτύπαγαν καμπανάκια. Ελάχιστοι  είναι εκείνοι  σήμερα που κατανοούν  το μέγεθος του προβλήματος που θα πλήξει τους σημερινούς 40ρηδες και 50ρηδες και το πόσο δύσκολα μπορεί να είναι τα χρόνια που τους περιμένουν.

Για πρώτη φορά από το 2010 και ύστερα η Ελληνική Κοινωνία μειώνεται πληθυσμιακά και για πρώτη     φορά σήμερα τα νέα ζευγάρια γεννηθέντες την δεκαετία του ’80 και του ’90 είναι τόσο λίγα που δεν     μπορούν σε καμία περίπτωση να γεννήσουν τόσα παιδιά ώστε να καλύψουν τους θανάτους.

Δεν είναι η μείωση του πληθυσμού το μεγάλο πρόβλημα.

Αυτό είναι εθνικό καθώς το 2100 στην Ελλάδα οι    μετανάστες θα είναι περισσότερο από τους Έλληνες πολίτες.

Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι δημογραφικό καθώς οι μη παραγωγικοί άνω 65 θα είναι πλειοψηφία και δεν θα μπορούν να στηριχθούν σε επαρκές ενεργό πληθυσμό για να επιβιώσουν.

Το κράτος που ούτως ή άλλως αποσύρεται θα αδυνατεί να παρέμβει ακόμη και εκεί που θα είναι παρόν.

Το πρόβλημα δεν βρίσκεται στο μέγεθος του πληθυσμού αλλά στην σύνθεση.

Κρίσιμος ο ρόλος του Δήμου

Ο πρώτος θεσμός που θα βρεθεί αντιμέτωπος με το πρόβλημα θα είναι οι δήμοι.

Το φαινόμενο θα είναι πολύ διακριτό στις γειτονιές και στις δημοτικές αρχές θα απευθύνονται όσοι θα έχουν ανάγκη.

Διότι η ανάγκη δεν θα είναι μόνο ιατρικής φύσεως. Θα έχει την μορφή: γραφειοκρατικής εξυπηρέτησης, κοινωνικότητας, προμηθειών, ασφάλειας, μεταφοράς, συντήρησης του οικιακού περιβάλλοντος, χρήσης νέων τεχνολογιών, επικοινωνίας κλπ.

Φανταστείτε 10.000 ηλικιωμένους να τηλεφωνούν κάθε μία ώρα στο δήμο για να τους βοηθήσει σε διάφορες ανάγκες τους.

Το νέο αυτό φαινόμενο θα αλλάξει άρδην τους προϋπολογισμούς των δήμων. Διότι πάνω από το 50% σε πολλές περιοχές δεν θα έχουν ανάγκη ούτε από γήπεδα, ούτε από σχολεία, ούτε από θέσεις στάθμευσης, ούτε θα παράγουν πολλά σκουπίδια, ούτε τίποτα από τις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας.

Το 50% της κοινωνίας θα έχει ανάγκη από άλλες υπηρεσίες πολύ διαφορετικές από τις σημερινές.

Η μετεξέλιξη των ΚΑΠΗ

Η τεράστια όμως πλειοψηφία των δήμων δεν κάνει τίποτα απολύτως. Συνεχίζει να λειτουργεί τον παρωχημένο πια θεσμό των ΚΑΠΗ με ένα τεράστιο κόστος αναλογικά, απευθυνόμενος σε μια πολύ μικρή ομάδα ηλικιωμένων ατόμων σε σχέση με το σύνολο και με υπηρεσίες διασκέδασης κυρίως και αναψυχής, άντε και συμβουλευτικής ιατρικής που καλύπτει ένα ελάχιστο ποσοστό και δευτερευόντων αναγκών των ηλικιωμένων.

Ο δήμος Ναυπακτίας των 28.000 κατοίκων μπορεί να έχει 500 περίπου μέλη εγγεγραμμένα στα ΚΑΠΗ, το πολύ 150 από αυτά είναι ενεργά και έχει και 8.500  περίπου ηλικιωμένους στην περιοχή του.

Δεν ασκείται σχεδόν καμία ολοκληρωμένη πολιτική, αφιερωμένη στους ηλικιωμένους.

Και όπως φαίνεται δεν θα ασκηθεί μέχρι να εμφανιστεί το πρόβλημα  στις γειτονιές.

Τα ΚΑΠΗ πρέπει να μετεξελιχθούν άμεσα σε οργανισμούς υποστήριξης της τρίτης ηλικίας με ολοκληρωμένες εξωστρεφείς υπηρεσίες για όλους τους   ηλικιωμένους όπως:

Με ιχνηλάτιση και χαρτογράφιση κάθε ηλικιωμένου και με πλήρη καρτέλα της κατάστασης του και των αναγκών του.

Με παροχή ιατρικών, καταναλωτικών, νομικών, λογιστικών, ψυχολογικών και άλλων υπηρεσιών.

Με παροχή υπηρεσιών προμήθειας και μεταφοράς και ιατρική παρακολούθηση.

Με προσωπική απομακρυσμένη τηλεπικοινωνία.

Με καθοδήγηση για τις νέες τεχνολογίες και τις παροχές. Με την χρήση νέων τεχνολογιών      ρομποτικής.

Με δυνατότητα ανάλυσης big data για να αναπροσαρμόζονται συνεχώς στις νέες συνθήκες που θα σχηματίζονται και στα νέα δεδομένα.

Η ποιότητα ζωής των πολιτών φαίνεται ότι στο άμεσο μέλλον θα κλείνει με πολύ άσχημο και οδυνηρό τρόπο.  Και μέχρι να συνειδητοποιήσουν οι  πολιτικοί και πολίτες την νέα πραγματικότητα θα  υπάρξουν χιλιάδες θύματα.

Οι σημερινοί 40ρηδες και 50ρηδες θα είναι τα   πρώτα θύματα.  Η απογραφή του 2021 μας δίνει με βεβαιότητα και στην Ελλάδα τα στοιχεία ενός ζοφερού  μέλλοντος για τις τοπικές κοινωνίες.