Οι φορητοί σταθμοί ηλεκτρικής ενέργειας κερδίζουν συνεχώς έδαφος για εξορμήσεις στη φύση, κάμπινγκ, ή και στην παραλία το καλοκαίρι. Μας παρέχουν ρεύμα παντού, ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες. Ας δούμε τι πρέπει να γνωρίζουμε για την επιλογή του κατάλληλου Power Station.

Πώς λειτουργεί;
Το power station είναι στην ουσία μία φορητή συσκευή αποθήκευσης ενέργειας. Μας επιτρέπει να τροφοδοτούμε ηλεκτρικές συσκευές κάθε είδους, όπου και αν βρισκόμαστε. Μπορεί να τροφοδοτήσει από ψυγείο και ηλεκτρικά εργαλεία, μέχρι ανεμιστήρες, ηλεκτρικές σόμπες, φωτισμό ή ότι άλλο. Αυτός είναι και ο λόγος που χρησιμοποιείται πολύ σε camping. Συνήθως περιλαμβάνει μία επαναφορτιζόμενη μπαταρία υψηλής χωρητικότητας και διάφορες εξόδους για την τροφοδοσία των συσκευών. Μπορούμε να το φανταστούμε και σαν ένα μεγάλο και πολύ ισχυρό powerbank.
Μπαταρία:
Για την αποθήκευση της ενέργειας, τα power station χρησιμοποιούν μπαταρίες υψηλής χωρητικότητας. Οι πιο κοινές μπαταρίες για τέτοια χρήση είναι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου (Li-ion) και οι μπαταρίες λιθίου σιδήρου φωσφόρου (LiFePO4). Οι Li-ion έχουν πλεονέκτημα στο βάρος, είναι πιο ελαφριές, και άρα καθιστούν το power station πιο φορητό. Αλλά είναι ευαίσθητες σε υπερθέρμανση. Οι LiFePO4 (LFP) είναι πιο σταθερές και ανθεκτικές στη θερμοκρασία, με μεγαλύτερο κύκλο ζωής, αλλά είναι πιο βαριές και σίγουρα πιο ακριβές.
Είσοδοι φόρτισης:
Για τη φόρτιση των μπαταριών, τα power stations διαθέτουν τρία είδη εισόδων: AC είσοδος για φόρτιση απευθείας από την πρίζα. Είναι η πιο συνηθισμένη και γρήγορη μέθοδος. DC είσοδος, για φόρτιση μέσω του αναπτήρα του αυτοκινήτου. Αυτό είναι χρήσιμο όταν είμαστε εν κινήσει, όπως όταν πάμε διακοπές. Ηλιακή φόρτιση. Μπορούμε να συνδέσουμε στα power stations ηλιακά πάνελ, για να τα φορτίσουμε δωρεάν με τη βοήθεια του ήλιου. Αυτή η μέθοδος είναι σαφώς πιο αργή, αλλά προσφέρει αυτονομία σε εξωτερικούς χώρους. Όπως είναι φυσικό, πρέπει να αγοράσουμε τα ηλιακά πάνελ ξεχωριστά.
Έξοδοι:
Το power station διαθέτει επίσης διάφορες εξόδους για τη σύνδεση των συσκευών που θέλουμε να τροφοδοτήσουμε. Οι πιο συνηθισμένες είναι: AC έξοδοι: Προσφέρουν κανονικά ρεύμα 230V, όπως ακριβώς μια πρίζα στο σπίτι μας. Τα πιο μικρά power stations δίνουν μόνο μια τέτοια έξοδο, άρα θεωρητικά τροφοδοτούν μία συσκευή. Μπορούμε βέβαια να συνδέσουμε πολύπριζο, αρκεί φυσικά οι συσκευές που θα συνδέσουμε να μην ξεπεράσουν την ισχύ που μπορεί να προσφέρει το power station. Υπάρχουν ακόμα DC έξοδοι: Αυτοί περιλαμβάνουν εξόδους 12V για φόρτιση αντίστοιχων συσκευών. Τέλος, θα βρούμε και θύρες USB των 5V για φόρτιση μικροσυσκευών, όπως τηλέφωνα, tablet, και λοιπά. Σε κάποια power stations υπάρχουν και θύρες USB-C που υποστηρίζουν γρήγορη φόρτιση. Εννοείται ότι αντί για τη θύρα USB, μπορούμε να συνδέσουμε π.χ. φορτιστή κινητού στην AC θύρα για να έχουμε ούτως ή άλλως γρήγορη φόρτιση.
Γιατί να αγοράσουμε ένα φορητό σταθμό ενέργειας;
Ο προφανής λόγος για την αγορά μιας τέτοιας συσκευής είναι οι διακοπές σε κάμπινγκ. Ειδικά σε συνδυασμό με ηλιακά πάνελ, το παίρνουμε μαζί μας και έχουμε ρεύμα για όλες τις συσκευές μας, καθώς και ηλεκτρικό φως κατά τη διάρκεια των διακοπών. Πολλοί το χρησιμοποιούν στην παραλία για μίνι ψυγείο. Για τον ίδιο σκοπό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε απομακρυσμένα μέρη όπου δεν υπάρχει ρεύμα. Και σε αυτές τις περιπτώσεις ο συνδυασμός με ηλιακά πάνελ είναι must για απεριόριστο ρεύμα δωρεάν. Ακόμα, σε περιοχές όπου γίνονται συχνά πολύωρες διακοπές ρεύματος. Με το power station μπορούμε να έχουμε συνδεδεμένες τις συσκευές που επιθυμούμε χωρίς να μας επηρεάζουν οι πολύωρες διακοπές ρεύματος.
Γενικά, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα αυτών των συσκευών, είναι ότι έχουμε ενεργειακή ανεξαρτησία οπουδήποτε, για πολλές ώρες. Για εργασία, για διασκέδαση, ή για ώρα ανάγκης. Είναι πολύ βολικά γιατί είναι ελαφρύτερα από μια κανονική γεννήτρια, και είναι εντελώς αθόρυβα.
Ας δούμε τώρα τι πρέπει να προσέξουμε στην αγορά power station.
Ισχύς και χωρητικότητα:
Το βασικότερο χαρακτηριστικό είναι η ισχύς που θα έχει. Η ισχύς μετριέται σε Watt. Θα πρέπει να ζυγίσουμε τις ανάγκες μας, να δούμε για τι ακριβώς χρήση το θέλουμε και να έχουμε στο περίπου ένα εύρος ισχύος που θα χρησιμοποιούμε. Για παράδειγμα, αν θέλουμε να τροφοδοτήσουμε κινητό, laptop, ή επιτραπέζιο υπολογιστή, μας αρκούν μερικές εκατοντάδες Watt. Αν όμως θέλουμε να τροφοδοτήσουμε πολλαπλές ηλεκτρικές συσκευές, όπως ψυγείο, κουζίνα, και λοιπά, θα χρειαστεί να ανέβουμε πάνω από 1000W.
Εδώ πρέπει να προσέξουμε τα εξής: Τα Watt είναι το πόση ισχύ μπορεί να σηκώσει το power station κάθε δεδομένη στιγμή. Ένα power station των 500W θα μπορεί να σηκώσει συσκευές συνολικής ισχύος, έως 500W. Το για πόση ώρα θα μπορεί να το κάνει αυτό, εξαρτάται από τη χωρητικότητα της μπαταρίας του, που μετριέται σε Wh ή mAh και είναι το αμέσως επόμενο σημαντικό χαρακτηριστικό που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη. Όσο μεγαλύτερα αυτά τα νούμερα, τόσο περισσότερη ώρα θα αντέχει το power station.
Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα τυχαίο power station, το Anker PowerHouse 521.
Η απόδοσή του είναι στα 200W. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να συνδέσουμε επάνω συσκευές συνολικής ισχύς στα 200W. Η χωρητικότητά του είναι 256Wh. Αυτό σημαίνει ότι αν υποθετικά το βάζαμε να τροφοδοτεί συσκευές, συνολικής ισχύος των 256 Watt, θα άντεχε για μια ώρα η μπαταρία. Για να υπολογίσουμε χοντρικά πόσες βατώρες χρειαζόμαστε για την εργασία μας, πολλαπλασιάζουμε τα Watt των συσκευών που θέλουμε, με τις συνολικές ώρες που θέλουμε να βρίσκονται σε λειτουργία.
Για παράδειγμα, θέλουμε να συνδέσουμε τον υπολογιστή μας σε μια διακοπή ρεύματος. Ο υπολογιστής σε μια μέση εργασία ας πούμε ότι τραβάει 100W. Και θέλουμε να αντέξει πέντε ώρες ανοιχτός. Είναι μεγάλη διακοπή ρεύματος. Πολλαπλασιάζοντας τα δύο νούμερα, χρειαζόμαστε power station με 500 Wh για να μπορέσουμε να έχουμε ρεύμα αυτές τις πέντε ώρες.
Αντίστοιχα, ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να δούμε αν είναι αρκετές οι βατώρες ενός power station πριν το αγοράσουμε. Κάνουμε το άθροισμα για τα συνολικά Watt των συσκευών που θα συνδέσουμε. Ας πούμε και πάλι 100 Watt, και διαιρούμε τις βατώρες με αυτό το νούμερο. Στο power station που είδαμε παραπάνω, στις 256 Wh, διαιρώντας με το 100, μας δίνει δυόμιση ώρες περίπου.
Το να γνωρίζουμε ακριβώς τις ανάγκες μας και να υπολογίσουμε σωστά πόσα Watt και Wh θα χρειαστούμε, είναι το άλφα και το ωμέγα στην αγορά power station.
Τρόποι φόρτισης και έξοδοι:
Τα προηγούμενα χαρακτηριστικά, δεν είναι όμως και τα μοναδικά στα οποία πρέπει να δώσουμε σημασία. Το αμέσως επόμενο είναι να δούμε τους τρόπους με τους οποίους φορτίζει. Ιδανικά, δεν βλάπτει το να έχει και τους τρεις τρόπους που αναφέραμε παραπάνω. Πρίζα, αυτοκίνητο, ηλιακό πάνελ. Και έπειτα, το πόσες εξόδους και τι είδους έχει. Πρίζες, USB, USB-C, κλπ. Ωστόσο, το τι θα επιλέξουμε εξαρτάται από τη χρήση που σκοπεύουμε να κάνουμε στη συσκευή.
Μέγεθος και βάρος:
Ένα δευτερεύον χαρακτηριστικό είναι το μέγεθος και κατά συνέπεια το βάρος του power station. Και είναι δευτερεύον, γιατί καθορίζεται εν μέρει από τη χωρητικότητα που έχουμε επιλέξει. Θέλουμε να είναι μικρό και φορητό ώστε να μπορούμε να το κουβαλήσουμε με το χέρι; Αν ναι, θα έχει σχετικά μικρή χωρητικότητα. Θέλουμε να αντέχει πολλές συσκευές για πολλές ώρες; Θα είναι πιο μεγάλο και ογκώδες. Τα μεγαλύτερα power stations φτάνουν από 30 μέχρι και 80 κιλά. Και φυσικά κοστίζουν πολύ πιο ακριβά.
Μπαταρία:
Για την μπαταρία όπως αναφέραμε στην αρχή, οι LFP είναι πιο ανθεκτικές, οπότε είναι και αυτό ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που θα πρέπει να εξετάσουμε. Οι κύκλους φόρτισης που θα αναγράφονται στα χαρακτηριστικά του, μας δείχνουν πόσες φορτίσεις θα αντέξει η συσκευή. Δηλαδή πόσα χρόνια χρήσης θα μας δώσει.
Στην αγορά θα βρούμε πολλές επιλογές power station. Αυτά που αναφέραμε σε αυτό το άρθρο και οι ανάγκες μας σε ενέργεια, θα μας βοηθήσουν να επιλέξουμε το καλύτερο σε σχέση με την τιμή του και την απόδοση που θέλουμε!
Καλές διακοπές!

Βασίλης Μαθιουδάκης
bill.mathioudakis@gmail.com



