Συνέντευξη στον Θεόδωρο Καλμούκο

 Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος, εκπρόσωπος Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για τις αποφάσεις που αφορούν στη ζωή της Εκκλησίας λόγω κορωνοϊού, μίλησε αποκλειστικά στον «Εθνικό Κήρυκα».

Ο Μητροπολίτης Ιερόθεος αναφέρθηκε στους κλειστούς ναούς και γενικά στα απαγορευτικά μέτρα για τη λατρεία συμπεριλαμβανομένης και της Μεγάλης Εβδομάδας. Στο διάγγελμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το άνοιγμα των ναών και την εξίσωση των ναών με τα κομμωτήρια και τις επιχειρήσεις. Για τη λεγόμενη «ιδιωτική λατρεία», για την αλλαγή στον τρόπο της Θείας Κοινωνίας, για τις συλλήψεις ιερέων κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα, ενώ έπλεξε το εγκώμιο της Ομογένειας της Αμερικής.

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος είναι εκ των επιφανέστερων και λογίων ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος και της Ορθόδοξης Εκκλησίας γενικότερα, με πλούσιο ποιμαντικό, κοινωνικό και συγγραφικό έργο, καθότι τυγχάνει εμβριθής θεολόγος.

Η συνέντευξη έχει ως εξής:

«Εθνικός Κήρυκας»: Σεβασμιώτατε, ποιες οι σκέψεις σας για το διάγγελμα του κ. Μητσοτάκη για το άνοιγμα των ναών;

Μητρ. Ιερόθεος: Νομίζω ότι ήταν ικανοποιητικό και δίκαιο. Ανεγνώρισε την προσφορά του Αρχιεπισκόπου και του Κλήρου για την υπεύθυνη στάση που τήρησαν στην αντιμετώπιση του νέου κορωνοϊού και ανακοίνωσε το άνοιγμα των Ναών για τη Θεία Λειτουργία και την προσευχή των χριστιανών. Ετσι, το σύνθημα που υπάρχει μέχρι τώρα «μένουμε στο σπίτι», για μας τους χριστιανούς είναι «πηγαίνουμε στο σπίτι μας», που είναι ο Ιερός Ναός.

«Ε.Κ.»: Αλήθεια τι θα πει ιδιωτική λατρεία; Δεν βρέθηκε κανείς να εξηγήσει στην κυβέρνηση τι είναι Εκκλησία και λατρεία;

Μητρ. Ιερόθεος: Πράγματι, η λεγόμενη από μερικούς «ιδιωτική λατρεία» για μας τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, είναι ακατανόητη και παράδοξη. Αλλο είναι η «κατ’ ιδίαν προσευχή», που γίνεται από όλους μας στο σπίτι μας, στην εργασία μας κ.λπ., και κανείς δεν μπορεί να μας εμποδίσει σε αυτό, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για «ιδιωτική λατρεία».

Κάθε λειτουργική προσευχή, και αυτή η ίδια η θεία Λειτουργία, είναι κοινή και ταυτόχρονα οικουμενική, παγκόσμια, δεν είναι ποτέ ιδιωτική. Το ότι επισημαίνετε αυτή την αντορθόδοξη φράση «ιδιωτική λατρεία» δείχνει το εκκλησιολογικό σας φρόνημα.

«Ε.Κ.»: Πώς αισθάνεστε που αντιμετωπίζεται η Εκκλησία σε ίση διαβάθμιση με τα κομμωτήρια ή άλλες επιχειρήσεις;

Μητρ. Ιερόθεος: Τον τελευταίο καιρό μερικοί ομιλούσαν συνεχώς για το άνοιγμα των κομμωτηρίων και των επιχειρήσεων, για να κινηθεί το εμπόριο, και αυτό έπρεπε να γίνει, χωρίς όμως να κάνουν λόγο για το άνοιγμα των Ιερών Ναών. Φαίνεται ενδιαφέρονταν περισσότερο για την οικονομία, παρά για το μυστήριο της θείας Οικονομίας, όπως βιώνεται μέσα στη Θεία Λειτουργία.

Ομως η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού και κοινωνία Θεού και ανθρώπων και δίνει απαντήσεις στα αγωνιώδη προβλήματα της ζωής και του θανάτου. Οσοι δεν δίνουν σημασία σε αυτές τις εσωτερικές αναζητήσεις του ανθρώπου, αφήνουν τον άνθρωπο υπανάπτυκτο πνευματικά και ανερμάτιστο, ακόμη και τότε που επιτυγχάνει επαγγελματικά και επιχειρηματικά.

«Ε.Κ.»: Ποια θα ήταν μία συμβουλή σας προς τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη έπειτα από το διάγγελμα;

Μητρ. Ιερόθεος: Πράγματι, ο Πρωθυπουργός έδειξε τα ηγετικά του προσόντα και αντιμετώπισε τον «αόρατο» αυτόν εχθρό, εννοώ τον νέο ιό, με υπευθυνότητα και γενναιότητα. Κυρίως έδωσε ιδιαίτερη σημασία στους επιστήμονες και άκουγε τις εισηγήσεις τους. Θα ευχόμουν πάντοτε να διακρίνεται από αυτά τα προσόντα και κυρίως την ψυχραιμία και τη νηφαλιότητα.

«Ε.Κ.»: Τι σκέψεις περνούσαν από το μυαλό σας και ποια βιώματα νιώθατε ως Επίσκοπος καθώς τελούσατε τις Ιερές Ακολουθίες μέσα σε αδειανούς Ναούς χωρίς την παρουσία της Εκκλησίας;

Μητρ. Ιερόθεος: Αυτό ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία σε μένα ως Κληρικού και Επισκόπου. Βεβαίως, την έχω ζήσει στο παρελθόν, σε Σκήτες και στην έρημο του Αγίου Ορους, όταν συμμετείχα σε Θεία Λειτουργία με ελάχιστους μοναχούς, και αισθανόμουν ότι είχα μπροστά μου όλο τον κόσμο. Επίσης, την έζησα στην εμπόλεμη κατάσταση στον Λίβανο.

Όμως, στην παρούσα περίσταση αισθανόμουν την απουσία των ανθρώπων από τους Ναούς, αλλά κατά παράδοξο τρόπο αισθανόμουν και την παρουσία τους, αφού προσευχόμουν για όλους αυτούς τους ανθρώπους, γνωστούς και αγνώστους.

«Ε.Κ.»: Θα μπορούσαν να ήταν αλλιώς τα πράγματα και πώς;

Μητρ. Ιερόθεος: Δεν νομίζω αυτήν την περίοδο της πανδημίας να γίνονταν τα πράγματα διαφορετικά. Υπήρχε όντως ένα αντικειμενικό γεγονός, ότι ο νέος κορωνοϊός είναι άγνωστος και δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί επαρκώς.

Θεωρώ ότι ήταν μια οικονομία και σοφή απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος να γίνονται οι Ακολουθίες κεκλεισμένων των θυρών, αφ’ ενός μεν για να προφυλάξουμε τους πιστούς από τη διασπορά του ιού και την Εκκλησία από το βάρος ότι συνετέλεσε σε αυτήν την διασπορά, αφ’ ετέρου δε για να μάθουμε και λίγο την ησυχαστική και νηπτική παράδοση της Εκκλησίας μας.

«Ε.Κ.»: Εχετε γνώμη για τις συλλήψεις κάποιων ιερέων, διότι κοινώνησαν πιστούς, είτε διότι οι θύρες του Ναού ήταν ανοικτές;

Μητρ. Ιερόθεος: Νομίζω ότι η κατάσταση αυτή του «αόρατου πολέμου» ήταν πρωτόγνωρη και ασυνήθιστη από όλους μας και αυτό προκάλεσε κάποια αμηχανία. Ισως τα όργανα της Πολιτείας έδειξαν έναν υπερβάλλοντα ζήλο, για λόγους που εκείνα γνωρίζουν.

Πάντως, όλοι οι κληρικοί και οι λαϊκοί πρέπει να μάθουμε και να εφαρμόζουμε τις βασικές αρχές της εκκλησιολογίας, ότι, δηλαδή, το πολίτευμα της Εκκλησίας είναι συνοδικό και ιεραρχικό. Συνοδικότητα χωρίς ιεραρχικότητα είναι ένας Προτεσταντισμός, και ιεραρχικότητα χωρίς συνοδικότητα είναι ένας Ρωμαιοκαθολικισμός.

«Ε.Κ.»: Μήπως θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος της Θείας Μεταλήψεως; Αλλωστε επί αιώνες η μετάληψη γινόταν με τον τρόπο που κοινωνούν οι Επίσκοποι και Ιερείς μέχρι σήμερα.

Μητρ. Ιερόθεος: Κατ’ αρχάς πρέπει να πω το αυτονόητο και δεδομένο ότι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού είναι η τεθεωμένη Σάρκα του Λόγου και είναι το πνευματικό εμβόλιο εναντίον του θανατηφόρου ιού του αρχεκάκου όφεως και πραγματική ένωσή μας με τον Χριστό.

Η βάση είναι ότι οι πιστοί πρέπει να προσέρχονται στη Θεία Κοινωνία «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης», με την πίστη ότι ο Χριστός είναι η ζωή τους και όχι ο θάνατός τους. Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν πρέπει να εκκοσμικεύεται και να εκπροτεσταντίζεται, αλλά να προσφέρει τον Χριστό ως «φάρμακον αθανασίας».

Η τυχόν λειτουργική αλλαγή σε τέτοια θέματα δεν γίνεται με αυθαίρετες πρωτοβουλίες καθενός, αλλά από Πανορθόδοξες Συνόδους.

«Ε.Κ.»: Ποια η γνώμη σας για την Ομογένεια της Αμερικής; Τι είμαστε εμείς για σας;

Μητρ. Ιερόθεος: Η Ομογένεια της Αμερικής είναι ένα εκλεκτό ποίμνιο του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου. Μας συνδέει μαζί τους το ίδιο αίμα, η ίδια παράδοση, το ίδιο πνεύμα, και καυχόμαστε γι’ αυτήν. Εχω έλθει πολλές φορές στην Αμερική και χαίρομαι για τη σημαντική θέση τους στην αμερικανική κοινωνία, τη συμμετοχή τους στην Εκκλησία, τον τρόπο με τον οποίον εκκλησιάζονται, δηλαδή με τάξη, και την αγάπη τους προς τον πλησίον.

Ως Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου χαίρομαι που συναντώ στην Αμερική πολλούς από την περιφέρειά μας και έχουν έντονη δραστηριότητα, όπως την Αδελφότητα Ναυπακτίων και άλλους επιστήμονες και επιχειρηματίες.

Χαίρομαι, λοιπόν, που με τη συνέντευξη αυτή επικοινωνώ με όλους τους Ελληνες-Ρωμηούς στην Αμερική και ευγνωμονώ και σας, αγαπητέ κ. Θεόδωρε Καλμούκο, γιατί μου δώσατε αυτήν την ευκαιρία να επικοινωνήσω με όλους τους ομογενείς μας στην Αμερική, τους οποίους θαυμάζω για την ζωντάνια τους και την προσφορά τους.

Δημοσιεύθηκε στον «ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ» ΗΠΑ, 2-5-2020