Ένα πολύτιμο αναπτυξιακό εργαλείο λείπει εδώ και πολλά χρόνια από την Ναύπακτο, με συνέπειες που καταγράφονται όλα αυτά τα χρόνια. Εργαλείο για τον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης ώστε να μπορεί ο Δήμος Ναυπακτίας να καθορίσει την χρήση γης να προχωρήσει στην πολεοδόμηση με όρους και κανόνες αλλά ταυτόχρονα και οι ιδιώτες επενδυτές και μη, να γνωρίζουν που και με ποιους όρους οικοδομούν. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) είναι ένα απολύτως συγκεκριμένο Χωροταξικό Σχέδιο, που περιλαμβάνει όλες τις Πολεοδομικές Χρήσεις. Αφορά το σύνολο της έκτασης του Καποδιστριακού Δήμου Ναυπάκτου και στοχεύει στην ενίσχυση της αναπτυξιακής διαδικασίας μέσω του προσδιορισμού και της χωροθέτησης των αναγκαίων λειτουργιών και χρήσεων γης, της «διασύνδεσης» των χρήσεων αυτών και της δημιουργίας των αναγκαίων τεχνικών υποδομών και έργων υποδομής, καθώς και της προστασίας των φυσικών και ανάδειξης των πολιτιστικών πόρων, στους οποίους μπορεί να στηρίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη.
Από το 1983 με τον νόμο Τρίτση οι Δήμοι καλούνταν να προχωρήσουν στον πρώτο πολεοδομικό σχεδιασμό της περιοχής τους. Δύσκολο το εγχείρημα, του νοικοκυρέματος και της θέσπισης όρων, με τις δεκαετίες να χάνονται η μια μετά την άλλη. Διαχρονικά οι δημοτικές αρχές του Δήμου Ναυπακτίας από το 2004 πρόσθεταν «το κάτι τις» με το εγχείρημα να βρίσκεται σήμερα στην Β1’ Φάση.
Την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου μέσω τηλεδιάσκεψης συζητήθηκε το θέμα με τους εκπροσώπους των δημοτικών παρατάξεων του Δήμου Ναυπακτίας. Κατά την παρουσίαση έγινε ενημέρωση για το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, προκειμένου εν συνεχεία να είναι σε θέση να υποβάλλουν τις τεκμηριωμένες προτάσεις τους, οι οποίες μαζί με τις προτάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου θα συνδιαμορφώσουν και την τελική πρόταση, όπου στις επόμενες ημέρες αναμένεται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση δίμηνης διάρκειας.
1. Οργάνωση του Οικιστικού δικτύου με ιεράρχηση – ανάδειξη και καθορισμό του ρόλου των αξιόλογων οικισμών.
2. Ενίσχυση του ρόλου της Ναυπάκτου στην περιοχή ως κέντρου Διοίκησης – Τουρισμού –Αναψυχής – Πολιτισμού – Εκπαίδευσης.
3. Βελτίωση των οδικών συνδέσεων – χωρική συνοχή – Ισότητα στην πρόσβαση για άρση της απομόνωσης των οικισμών του εξωαστικού χώρου και ανάπτυξη επικοινωνίας με την ευρύτερη περιφέρεια της Δ. Ενότητας.
4. Αξιοποίηση – διαχείριση – ανάδειξη – προβολή – προστασία των φυσικών και πολιτιστικών πόρων ώστε να αποτραπεί η υποβάθμισή τους.
5. Οργάνωση – ανάπτυξη του τουρισμού με χωρική εξειδίκευση και εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων της περιοχής λόγω ύπαρξης σημαντικών φυσικών πόρων και πολιτιστικής κληρονομιάς.
6. Οργάνωση και ενίσχυση του δευτερογενούς τομέα με εντοπισμό χώρων υποδοχέων επιχειρήσεων.
7. Ενίσχυση – οργάνωση – επέκταση της κτηνοτροφίας , με κατεύθυνση στην οργανωμένη οικολογική παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων και την τυποποίησή τους.
8. Ενίσχυση – οργάνωση – εξειδίκευση της γεωργικής παραγωγής ως συμπληρωματικής της κτηνοτροφίας με κατεύθυνση στις οικολογικές καλλιέργειες.
Οι τρεις οι Χωρικές Ενότητες
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο περιλαμβάνει τις παρακάτω ενότητες:
Παραθαλάσσια Οικιστική Ενότητα Ναυπάκτου – Λυγιά – Ξηροπήγαδου, όπου ενδεικτικά προβλέπονται τα ακόλουθα: Αναβάθμιση αστικού χώρου με υλοποίηση ολοκληρωμένων αστικών αναπλάσεων και δικτύωση των μνημείων σπάνιας ιστορικής – πολιτιστικής κληρονομιάς της «Καστρόπολης»
Πολεοδομική οργάνωση – ρύθμιση των προβλημάτων που σχετίζονται με την εφαρμογή του σχεδίου πόλης Ναυπάκτου – Λυγιά – Ξηροπήγαδου και την ανάγκη επεκτάσεων του σχεδίου για την αύξηση της χωρητικότητας και τη ρύθμιση της διάσπαρτης δόμησης στην περιφέρειά του.
Ενιαία κυκλοφοριακή λειτουργία του παραθαλάσσιου αστικού χώρου, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις νέες περιοχές επέκτασης και την ανάγκη παράκαμψης της περιοχής του παραδοσιακού οικισμού της Ναυπάκτου, με παράλληλη εξασφάλιση οριζοντίων συλλεκτήριων οδών για την αποφόρτιση του βασικού άξονα της Π.Ε.Ο. Αντιρρίου – Ιτέας που διασχίζει το σύνολο της παραθαλάσσιας αστικής ενότητας.
Περιαστικοί οικισμοί που ενδεικτικά προβλέπονται:
Ανάπτυξη του διπόλου οικισμών ∆άφνης – Σκάλας, ως ενισχυμένου κέντρου διαχείρισης της αγροτικής παραγωγής του νοτιοανατολικού τμήματος της ∆. Ενότητας και των ανεπτυγμένων βιοτεχνικών – εμπορικών χρήσεων που αναπτύσσονται στην περιοχή του Μόρνου.
Ενίσχυση και υποστήριξη των τάσεων συγκέντρωσης παραθεριστικής Β’ κατοικίας και χρήσεων τουρισμού – αναψυχής στην περιοχή του διπόλου ∆άφνης – Σκάλας.
Οργάνωση και δικτύωση αγροτικών οικισμών δυτικού τμήματος περιαστικού χώρου, με κύριους οικισμούς το δίπολο Κ. Αφροξυλιάς – Κ. Μαμουλάδας και περιφερειακούς τους οικισμούς – συνοικισμούς Βομβοκούς – Λεύκας και Βελβίνας.
Ανάδειξη ευρύτερου άξονα σύνδεσης των περιαστικών οικισμών, με τη μορφή δακτυλίου παράλληλου με την ευρεία παράκαμψη της πόλης (Ν.Ε.Ο.), στο ίχνος υφιστάμενων κοινοτικών – αγροτικών οδών.
Βελτίωση του εσωτερικού οδικού δικτύου των αγροτικών οικισμών και των οδών πρόσβασης στις περιοχές γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων στην περιφέρεια των οικισμών, που αποτελούν τις παραγωγικές τους ζώνες.
Ανάδειξη πολυθεματικών δικτύων μονοπατιών – διαδρομών ειδικού τουριστικού ενδιαφέροντος στην περιφέρεια των οικισμών.
Θεσμοθέτηση διαμορφωμένων οικιστικά περιοχών στην περιφέρεια των οικισμών για τον περιορισμό της διάσπαρτης δόμησης.
Αγροτικοί οικισμοί κεντρικής και βόρειας ενότητας, που ενδεικτικά προβλέπονται:
Ανάδειξη οικισμών Ριγανίου και Νεοκάστρου, ως κύριων οικιστικών κέντρων για τους οικισμούς της απομακρυσμένης αγροτικής ενότητας.
Υποστήριξη και ανάδειξη των δραστηριοτήτων εναλλακτικού τουρισμού στον ποταμό Εύηνο, με τη βελτίωση της τουριστικής υποδομής και των εξυπηρετήσεων των επισκεπτών – τουριστών, στους παρόθχιους οικισμούς και στην περιοχή του κύριου οικισμού του Ριγανίου.
Ενίσχυση του οικισμού του Νεοκάστρου με βασικό κοινωνικό εξοπλισμό, για την εξυπηρέτηση των κύριων αναγκών των κατοίκων του οικισμού και των μικρότερων οικισμών – συνοικισμών Παλαιοχωρακίου – Μ. Παλαιοχωρακίου – Α. Μαμουλάδας και Α. Αφροξυλιάς που αναπτύσσονται στην περιφέρειά του.
Προστασία των περιοχών φυσικού κάλλους στην περιφέρεια των οικισμών, με σημαντικότερες την παρόχθια ζώνη του Εύηνου, τα δασικά συμπλέγματα, τις θειούχες – ιαματικές πηγές και τις περιοχές ειδικής προστασίας της άγριας ζωής.
Ανάδειξη πολυθεματικών δικτύων μονοπατιών – διαδρομών ειδικού τουριστικού ενδιαφέροντος στην περιφέρεια των οικισμών.
Προτείνεται η ολοκληρωμένη ανάπλαση της περιοχής του παραδοσιακού οικισμού της Ναυπάκτου. Από την μελέτη προβλέπονται παρεμβάσεις ανάπλασης κοινοχρήστων χώρων και αποκατάστασης όψεων των κτιρίων, ενώ παράλληλα δύναται η τροποποίηση των προβλεπόμενων χρήσεων γης, αλλά και ο καθορισμός πρόσθετων ειδικών όρων δόμησης – μορφολογικών περιορισμών σε εντοπισμένες θέσεις.
Ειδικότερα ως προς την αποκατάσταση του κελύφους των κτιρίων, προβλέπεται η χορήγηση οικονομικών κινήτρων προς τους ιδιοκτήτες.
Η περιοχή Παλαιοπαναγιάς ρυθμίζεται με ήπια πολεοδόμηση, με τις ειδικότερες κατευθύνσεις για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κοινοχρήστων χώρων για τη βιώσιμη πολεοδομική και κυκλοφοριακή λειτουργία της.